Dosłownie kilka dni temu z ziemskim padołem rozstał się jeden z największych jazzmanów afrykańskich, Hugh Ramapolo Masakela, wybitny trębacz, mistrz gry na skrzydłówce i kornecie. Moje pierwsze zderzenie z tym wykonawcą nastąpiło jakieś 15 lat temu. Skacząc po stacjach radiowych natrafiłem w końcu na Radio Jazz, a w nim naCzytaj dalej…
Kiedy kilkanaście dni temu Polacy opłakiwali Irlandkę Dolores O’Riordan, która ze swoją grupą The Cranberries wylansowała zaledwie jeden przebój (do znudzenia grany przez polskie stacje radiowe kawałek „Zombie”), reszta świata, a na pewno jej francuskojęzyczna część, ciągle nie mogła uwierzyć w śmierć France Gall, wokalistki, która w czasie swojej 35-letniejCzytaj dalej…
Brazylia to kraj kontrastów. Z jednej strony kilkudziesięciu miliarderów, z 35-letnim współzałożycielem Facebooka, Eduardo Saverinem, na 5. miejscu krajowej listy bogaczy. Z drugiej miliony mieszkańców faweli. Naprzeciwko tasiemcowych telenoweli, gdzie człowiek nie uświadczy nawet fragmentu nagiego ciała, mamy uznane na całym świecie pokazy sztuki performance, w czasie których np. artyściCzytaj dalej…
Jak co roku wybrałem najlepsze filmy, jakie w ciągu ostatnich 12 miesięcy udało mi się obejrzeć poza domem. Celowo napisałem „poza domem”, gdyż filmy oglądałem nie tylko w kinie, ale i np. w muzeach (np. projekty video, zapisy performance, filmy dokumentalne i krótkometrażowe), oraz w innych miejscach użyteczności publicznej. PostanowiłemCzytaj dalej…
Niespełna 2 miesiące temu, w wieku 94 lat, zmarła Alina Janowska. Dla jednych Eleonora Gabriel ze „Złotopolskich” (występowała w tym serialu nieprzerwanie od pierwszego do ostatniego, 1120. odcinka!), dla innych Irena Kamińska z „Wojny domowej”. Jeszcze inni zapamiętali ją jako ciocię Ulę z „Podróży za jeden uśmiech” albo uliczną śpiewaczkęCzytaj dalej…
Zbliża się koniec roku. Sylwestrowa noc tuż, tuż. Stacje telewizyjne, jak co roku, proponują nam zabawę na świeżym powietrzu przy rytmach tych samych gwiazd (+ Luis Fonsi, który za 450 tys. zł zaśpiewa dla TVP w Zakopanem). Ileż razy można słuchać i oglądać Marylę Rodowicz, Beatę Kozidrak czy zespół Enej,Czytaj dalej…
Zbliżają się święta Bożego Narodzenia. To pierwsza Gwiazdka, kiedy nie ma już z nami Zbigniewa Wodeckiego. Tzn. nie ma fizycznie, ale przecież pozostała jego wspaniała twórczość. Doskonałym prezentem pod choinkę mogłaby być również książka będąca wywiadem-rzeką, jaki z Wodeckim przeprowadził jego przyjaciel Wacław Krupiński. Publikacja ta jednak jest białym krukiem,Czytaj dalej…
W czwartek późnym wieczorem emisją filmu „Praca”, w kinie Elektronik w Warszawie, zakończyła się 17. edycja Międzynarodowego Festiwalu Filmowego Watch Docs. Watch Docs to szczególny przegląd. Po pierwsze od samego początku jest imprezą, na którą wstęp jest wolny. To ważne, szczególnie biorąc pod uwagę zasobność kieszeni polskiego kinomana studyjnego (piszęCzytaj dalej…
Jest dla muzyki folkowej w Polsce tym, czym w latach 80. był dla polskiego kina Krzysztof Kieślowski. Nie naśladuje innych, idzie swoją ścieżką. I tak, jak Kieślowski większe uznanie ma poza granicami naszego kraju, choć i dla znawców tematu w Polsce jest już ikoną. W latach 90. XX w. zrekonstruowałaCzytaj dalej…
Często jest tak, że cudze chwalimy, swego nie znamy. Był czas, że w Polsce zachwycano się, zresztą nie bezpodstawnie, talentem czeskiej Romki Věry Bíli, a tymczasem po naszej stronie granicy, na Spiszu, od lat żyje i tworzy niemniej zdolna wokalistka i poetka – Teresa Mirga. Mirga przyszła na świat wCzytaj dalej…
W warszawskim Kinie Muranów pokazem bhutańskiego filmu „Hema Hema” zakończył się 11. Azjatycki Festiwal Filmowy Pięć Smaków. O tym, jak bardzo ewoluował ten festiwal, świadczy fakt, że np. w tym roku przez ponad tydzień zaprezentowano 35 filmów z kilkunastu krajów, natomiast w pierwszej edycji, w 2007 r., gdy festiwal nazywałCzytaj dalej…
Piątego i szóstego dnia 11. Azjatyckiego Festiwalu Filmowego Pięć Smaków zaprezentowano aż 19 filmów z dwunastu krajów. Szczególne poruszenie, zwłaszcza wśród widzów pochodzenia wietnamskiego (a przecież Wietnamczyków w Warszawie nie brakuje) wzbudził obraz reżyserki z Hongkongu Ann Hui zatytułowany „Boat People. Uchodźcy z Wietnamu” (投奔怒海 / Tauben Nu Hai) zCzytaj dalej…
Czwartego dnia 11. Azjatyckiego Festiwalu Filmowego Pięć Smaków zaprezentowano aż 15 filmów, w tym polecany przeze mnie „Podróżników i magów” w reżyserii Khyentse Norbu. Moją uwagę przykuły dwa filmy, oba wyświetlane w Kinotece. Pierwszym było debiutanckie dzieło bangladeskiego reżysera Abdullaha Mohammada Saada pt. „Dhaka na żywo” („Live From Dhaka”). ToCzytaj dalej…
Kolejny dzień 11. Azjatyckiego Festiwalu Filmowego Pięć Smaków przyniósł przynajmniej dwa bardzo ciekawe wydarzenia. Najpierw odbyła się emisja drugiej części indyjskiego superprodukcji, najdroższego filmu w historii Południowych Indii – „Baahubali”. Przy okazji powtórzono też część pierwszą, którą widzowie Pięciu Smaków, w tym piszący te słowa mogli zobaczyć na festiwalu 2Czytaj dalej…
Za nami 2. dzień 11. Azjatyckiego Festiwalu Filmowego Pięć Smaków. Tym razem, oprócz pokazu dziewięciu filmów fabularnych, w tym kolejnych dzieł wybitnej reżyserki z Hongkongu, Ann Hui, znalazło się też coś dla fanów performance art. W Muzeum Sztuki Nowoczesnej (MSN) zaprezentowano wystawę zdjęć Xing Danwen (artystka od lat używa zachodniegoCzytaj dalej…
W dniu wczorajszym o godz. 21:00 w warszawskim kinie Muranów dokonano uroczystego otwarcia 11. Azjatyckiego Festiwalu Filmowego 5. Smaków. Nie znaczy to jednak, że trzeba było czekać do dziewiątej wieczorem. Nic z tych rzeczy. Już o 16:45 w tym samym kinie (festiwal odbywa się także w Kinotece oraz w MuzeumCzytaj dalej…
Łukasz Ociepa, niektórym znany jako Hugh Maze, łodzianin z urodzenia, mieszkaniec Warszawy z wyboru, jest nowym wokalistą rockowego zespołu Believe. Poniżej wywiad, jaki udało mi się z nim przeprowadzić. Obecnie jesteś wokalistą zespołu Believe. Do tego, rzecz jasna jeszcze wrócimy, ale czy mógłbyś przybliżyć czytelnikom przebieg swojej dotychczasowej kariery muzycznej?Czytaj dalej…
Zaledwie kilka dni temu Kościół Katolicki obchodził Uroczystość Wszystkich Świętych. Warto więc wspomnieć osobę, która zmarła niedawno, znakomitego aktora i artystę kabaretowego, Wiesława Michnikowskiego. Ten rodowity warszawiak po II wojnie światowej wylądował w Lublinie. Tam zdał egzamin eksternistyczny w Szkole Dramatycznej. Najpierw był aktorem teatrów lubelskich (Teatr Domu Żołnierza iCzytaj dalej…
Zbliża się Dzień Wszystkich Świętych, potocznie zwany Świętem Zmarłych. Przez ostatni rok opuściło nas wielu artystów world music. Wymieńmy najważniejszych z nich. W.D. Amaradeva (syng. ඩබ්.ඩී. අමරදේව, właśc. Wannakuwatta Waduge Don Albert Perera, ur. 05.12.1927 r. – Moratuwa, Cejlon – zm. 03.11.2016 r. – Sri Dźajawardanapura Kotte, Sri Lanka) –Czytaj dalej…
Jest rok 2004. Stacja BBC Radio 3 przyznaje kolejne nagrody w dziedzinie world music. 10 kategorii, w tym sześć najważniejszych: dla najlepszych wykonawców z Afryki, Azji, obu Ameryk, Europy, Bliskiego Wschodu oraz dla Newcomera (nowego artysty). Jeśli chodzi o Afrykę wygrywa senegalski duet raperów Daara J, w pokonanym polu zostawiającCzytaj dalej…
Kilkanaście dni temu minęło 810 lat odkąd na świecie pojawił się Dżalaladdin Mohammad Rumi, czyli po prostu Rumi – najwybitniejszy poeta suficki w historii. Różne są formy zapisu jego nazwiska. Polską już znamy (choć zapisuje się również Dżalal ad-Din Muhammad Rumi). Angielskojęzyczna to z reguły Jalāl ad-Dīn Muhammad Rūmī, zaśCzytaj dalej…
Pod koniec października 2017 r., a więc już za kilkanaście dni, w Katowicach odbędzie się jedna z największych imprez dotyczących muzyki world na świecie – targi WOMEX (skrót od World Music Expo). Do stolicy Górnego Śląska przyjedzie kilka tysięcy delegatów, kilkaset zespołów i kilkuset dziennikarzy z całego świata. Stałym elementemCzytaj dalej…
Późnym wieczorem 30. września koncertem Saharyjki Azizy Brahim skończył się 13 Festiwal Skrzyżowanie Kultur. Czy trzynastka była w tym roku szczęśliwa? Dyrektor artystyczna festiwalu Maria Pomianowska pierwszego dnia imprezy przywitała widzów informacją, że np. w Chinach cyfra 13 jest uznawana za szczęśliwą, więc o jakimkolwiek pechu w tym roku nieCzytaj dalej…
Czym jest pech? Można go zilustrować dowcipem, np. o Jasiu: Jasiu skarży się koledze z klasy: – Ja to mam pecha. Pół roku zbierałem kasę. W końcu wczoraj, jak starzy wyszli, mogłem zadzwonić do agencji i zamówić sobie panienkę. I wiesz, kto przyjechał? Nasza pani od polskiego. Tak, to zdecydowanieCzytaj dalej…
Kilkanaście dni temu swe 50. urodziny obchodził najsłynniejszy wykonawca muzyczny występujący w turbanie – Daler Mehndi. W Polsce utarło się łączyć turbany z wiarą muzułmańską, tymczasem erę bajecznie ubranych sułtanów, emirów i szejków używających turbanów mamy dawno za sobą, zaś w dzisiejszych czasach turbany noszą najczęściej sikhowie. Sikhem jest teżCzytaj dalej…
Dopiero co zmarł Luiz Melodia, a ziemski padół opuścił kolejny wielki muzyk i wokalista brazylijski – Wilson das Neves. Das Neves był, podobnie jak Luiz Melodia, carioką, czyli rdzennym mieszkańcem Rio de Janeiro. Jak wiadomo, Brazylijczycy muzykę mają we krwi, podobnie jak futbol. Jednak sam dar boży nie wystarczy. UtalentowanyCzytaj dalej…
W 1992 r. Jacek Skubikowski nagrał piosenkę „Agato, Renato, Beato”, z refrenem „Daj mi Agato póki czas na to / Daj mi Agato, kończy się lato / Przyjdą chłodne dżdże, zziębnie serce twe / Daj mi Agato, dam ci kwiat za to”, która okazała się prawdziwym hitem. To w Polsce.Czytaj dalej…
Nie tak dawno obchodził 75. urodziny. Wraz ze swoim równolatkiem i kolegą, Caetano Veloso, uważany jest za najwybitniejszego żyjącego wokalistę, muzyka i kompozytora brazylijskiego. Gilberto Passos Gil Moreira, w skrócie Gilberto Gil, bo o nim mowa, to nie tylko ikona samby, MPB (Música Popular Brasileira), tropicálii i forró, ale takżeCzytaj dalej…
Gdyby żył to kilka dni temu obchodziłby 75. rocznicę urodzin. Nazywali go „Królem piosenki„ albo „Sowieckim Sinatrą„. Muslim Magomajew, bo o nim mowa, to ikona muzyczna ZSRR, ktoś, kto był dla radzieckiej muzyki rozrywkowej tym, czym np. Zbigniew Wodecki był dla nas. Dziś w Polsce jego nazwisko jest nieco zapomniane,Czytaj dalej…
4. sierpnia 2017 r., a więc kilka dni temu, na raka szpiku kostnego zmarł Luiz Carlos dos Santos, znany jako Luiz Melodia – autentyczna gwiazda MPB (música popular brasileira). Luiz Carlos dos Santos przyszedł na świat w faveli São Carlos należącej do aglomeracji Rio de Janeiro. Jego ojciec, Oswaldo dosCzytaj dalej…
25. lipca tego roku w wieku 46 lat zmarł wokalista i multiinstrumentalista Geoffrey Gurrumul Yunupingu nazywany „The voice of indigenous Australians” („Głosem rdzennych Australijczyków„). Artysta od wielu lat cierpiał na niewydolność wątroby i nerek. O tym, jak ważna dla Australii była to postać niech świadczy fakt, że pośmiertny hołd złożyliCzytaj dalej…
Kilka dni temu 70. urodziny obchodził Dr. Lakshminarayana Subramaniam, znany po prostu jako L. Subramaniam. Przedrostek „Dr.” (pisany z angielska, z kropką na końcu) oznacza rzeczywiście lekarza, bo człowiek ten ukończył jedną z najbardziej prestiżowych uczelni w medycznych w kraju – Madras Medical College (மதராசு மருத்துவக் கல்லூரி), choć oczywiście zasłynąłCzytaj dalej…
Gdybym miał wymienić najsłynniejszą wykonawczynię / najsłynniejszego wykonawcę z Tunezji to bez wątpienia wskazałbym panią Latifę (Latifa bint Alaya al-Arfaoui, nie mylić z Queen Latifah), gwiazdę arabskiego popu. Ale Latifa znana jest przede wszystkim w Maghrebie, Francji, Egipcie i na Bliskim Wschodzie. Żyje natomiast Tunezyjczyk muzycznie kojarzony globalnie, zarówno wCzytaj dalej…
Kilkanaście dni temu obchodziła 80. urodziny. W swoim kraju określana jest jako Tina Turner Brasileira (brazylijska Tina Turner). W 1999 r. Radio BBC wybrało ją Najlepszym Artystą Tysiąclecia w Brazylii. Mowa o Elzie Soares, która w naszym kraju kojarzona jest głównie jako żona piłkarza Garrinchy. Elza da Conceição Soares przyszłaCzytaj dalej…
W minioną sobotę, 8. lipca, na koncercie w ramach Festiwalu Wschód Kultury – Inne Brzmienia wystąpił twórca ethio jazzu, jedna z największych gwiazd muzyki world Mulatu Astatke. Mimo, że wstęp na wydarzenie był darmowy, a do Polski przyjechał gigant światowej sceny muzycznej, to informacje na temat występu Mulatu Astatke nieCzytaj dalej…
Całkiem niedawno, 10-ego maja, swoje 65. urodziny obchodził Lowell Fillmore Dunbar, znany lepiej jako Sly Dunbar. Dunbar wraz z młodszym o półtora roku Robbie Shakespearem stworzył najpopularniejszą obecnie jamajską sekcję rytmiczną – zespół Sly & Robbie. Gdyby obu panów porównać do postaci ze Smerfów, to musieliby być Pracusiami – SlyCzytaj dalej…
Miesiąc temu minęła 120 rocznica urodzin jednego z największych brazylijskich kompozytorów muzyki popularnej. Tego, dzięki któremu muzyka choro, czyli połączenie jazzu z rytmami afrobrazylijskimi, weszła na wyższy poziom. Naprawdę nazywał się Alfredo da Rocha Viana Filho, ale świat poznał go pod pseudonimem Pixinguinha. Pixinguinha był carioką, czyli rdzennym mieszkańcem RioCzytaj dalej…
Czy jest możliwe, aby wykonując muzykę poważną być idolem nastolatek, ich mam oraz babć? Aby w wieku niespełna 30 lat w 2009 r. być zaliczanym przez czasopismo „Time” do 100 Najbardziej Wpływowych Ludzi na Świecie? Owszem, choć póki co takie rzeczy tylko w Chinach. Kilka dni temu Lang Lang, boCzytaj dalej…
22 kwietnia tego roku minęła 90. rocznica urodzin człowieka, którego określano mianem Godfather of Ska. Tą osobą był Lorenzo Aitken, znany jako Laurel Aitken, zaś muzyka ska to praprzodek reggae i dancehallu. Można więc śmiało powiedzieć, że bez Laurela Aitkena, pioniera ska, nie byłoby Boba Marleya, zwłaszcza że późniejszy królCzytaj dalej…
18 maja 2017 r, a więc nieco ponad 2 tygodnie temu, zmarł Frankie Paul. Wokalista z racji głosu i tego, że był niewidomy, nazywany Jamajskim Steviem Wonderem, od kilkunastu miesięcy poruszał się na wózku inwalidzkim – na skutek komplikacji zdrowotnych amputowano mu część prawej nogi. Do tego doszły problemy zCzytaj dalej…
Za nami 12. edycja festiwalu Afrykamera, czyli przeglądu filmów afrykańskich lub dotyczących kontynentu afrykańskiego.Czytaj dalej…
Gdyby zapytać dziesięciu przypadkowo spotkanych dorosłych Polaków o to, z czym kojarzy się zwrot Lord Kitchener pewnie pięciu odpowie, że z niczym, kolejnych dwóch podciągnie odpowiedź pod „Gwiezdne wojny” (że niby brat Lorda Vadera?) a reszcie przyjdzie na myśl brytyjski wojskowy, marszałek Horatio Herbert Kitchener. Tymczasem urodzony 95 lat temuCzytaj dalej…
Miesiąc temu, 12. kwietnia, minęła 150. rocznica urodzin jednego z największych, a zarazem najbardziej niedocenianych kompozytorów kubańskich, gwiazdora stylu trova Sindo Garaya. Antonio Gumersindo Garay Garcia przyszedł na świat w Santiago de Cuba, w rodzinie w której żyłach płynęła krew rdzennych mieszkańców Karaibów – Arawaków. Był to 1867 r. KilkanaścieCzytaj dalej…
Kilkanaście dni temu, dokładnie 20 kwietnia 2017 r., zmarła Magdalena Abakanowicz – wybitna rzeźbiarka, jedna z najbardziej znanych na świecie polskich artystek. Wiadomość o jej śmierci przeszła w Polsce bez większego echa, niektóre internetowe serwisy informacyjne nawet o tym nie wspomniały. Ważniejszy był Bartłomiej Misiewicz. Kilkukrotnie miałem możliwość bezpośredniego obcowaniaCzytaj dalej…
25. kwietnia minęło 100 lat od daty urodzin najwybitniejszej wokalistki jazzowej wszech czasów. Nazwisko Elli Fitzgerald, bo o niej mowa, znane jest nawet całkowitym laikom jazzowym, natomiast szczegółowiej o życiu gwiazdy napisał w swojej książce Walijczyk Stuart Nicholson („Ella Fitzgerald”, Victor Gollancz Ltd, 1993). Oto ciekawsze fragmenty. „Ella Jane FitzgeraldCzytaj dalej…