Zbliża się Dzień Wszystkich Świętych, potocznie zwany Świętem Zmarłych. Przez ostatni rok opuściło nas wielu artystów world music. Wymieńmy najważniejszych z nich.
Tama Renata
(ur. 06.06.1954 r. – Tokomaru Bay, Wyspa Północna, Nowa Zelandia – zm. 04.11.2019 r. – Nowa Zelandia) – nowozelandzki muzyk maoryski. Przez wiele lat był gitarzystą pierwszego w Nowej Zelandii zespole reggae – Herbs, w skład którego wchodzili Maorysi, Samoańczycy oraz ludzie pochodzący z Tongi i Wysp Cooka.
Poniżej solowe nagranie Tamy Renaty pt. „Once Were Warriors” pochodzące z filmu z 1994 r. o tym samym tytule, znanego u nas jako „Tylko instynkt”.
Mohammed Aziz
(beng. মোহাম্মদ আজিজ, ur. jako Syed Mohammed Aziz-un-Nabi – Kalkuta, Bengal Zachodni, Indie – zm. 27.11.2018 r. – Mumbaj, Maharasztra, Indie) – indyjski playback singer. Śpiewał ustami bohaterów w filmach bollywoodzkich, tollywoodzkich (bengalskich) i ollywoodzkich (orija). W śpiewaniu bardzo często partnerowała mu Kavita Krishnamurthy.
Poniżej utwór „Duniya Main Kitna Gam Hai” pochodzący z bollywoodzkiego filmu „Amrit” wyreżyserowanego w 1986 r. przez Mohana Kumara.
Mighty Shadow
(ur. jako Winston McGarland Bailey – 04.10.1941 r. – Belmont, Trynidad Brytyjski – zm. 23.10.2018 r. – St. Joseph, Tunapuna-Piarco, Trynidad i Tobago) – artysta calypso i soca z Trynidadu. Najstarszy zwycięzca Carnival Road March – corocznego marszu karnawałowego przechodzącego ulicami Port of Spain.
Poniżej jeden z jego przebojów utrzymany w stylu soca – „Dat Soca Boat„.
Windu Andi Darmawan
(ur. 08.08.1982 r. – Yogyakarta, Jawa, Indonezja – zm. 22.12.2018 r. – Pantai Tanjung Lesung, Jawa, Indonezja), Muhammad Awal „Bani” Purbani (ur. 09.03.1982 r. – Sleman, Jawa, Indonezja – zm. 22.12.2018 r. – Pantai Tanjung Lesung, Jawa, Indonezja), Herman Sikumbang (ur. 17.03.1982 r. – Tidore, Moluki, Indonezja – zm. 22.12.2018 r. – Pantai Tanjung Lesung, Jawa, Indonezja) – członkowie poprockowej indonezyjskiej grupy Seventeen. Zespół ten występował w popularnym kurorcie Tanjung Lesung, w zachodniej części Jawy. Erupcja pobliskiego wulkanu Anak Krakatau wywołała falę tsunami, które z ogromną siłą uderzyło w tył sceny w czasie występu kapeli. Wśród zabitych, oprócz 3 członków Seventeen, była także aktorka i prezenterka, 25-letnia Dylan Sahara, prywatnie żona Ifana Fajarsyaha, jedynego artysty grupy, który przeżył.
Poniżej utwór Seventeen pt. „Jaga Slalu Hatimu”, pochodzący z wydanej w 2011 r. płyty „Dunia Yang Indah”.
Oliver „Tuku” Mtukudzi
(pełne nazwisko: Oliver Dairai Mtukudzi; ur. 22.09.1952 r. – Highfield, Rodezja – zm. 23.01.2019 r. – Harare, Zimbabwe) – muzyk i wokalista z Zimbabwe. Jeden z najwybitniejszych artystów estradowych swojego kraju. Mistrz stylów jiti, katekwe i mbaqanga.
Poniżej pochodzące z wydanego w 2000 r. albumu „Paivepo” nagranie zatytułowane „Muranda Kumwe”.
Yoskar „El Prabu” Sarante
(ur. jako Yoskar Sarante Ventura – 02.01.1970 r. – Santo Domingo, Dominikana – zm. 28.01.2019 r. – Orlando, Floryda, USA) – dominikański artysta bachata i bachatón. Popularyzator muzyki wśród dzieci i młodzieży (prowadził program TV „Mundo Infantil”). Zmarł na skutek zwłóknienia płuc w wieku 49 lat.
Poniżej utwór „El Cigarillo” z wydanej w 2012 r. płyty „Le Pregunto al Amor”.
Ayub Ogada
(ur. jako Job Seda – 1956 r. – Mombasa, Kenia Brytyjska – zm. 01.02.2019 r. – Nyahera, Kisumu, Kenia) – kenijski wykonawca i muzyk. Przez 40 lat kariery muzycznej nagrał zaledwie trzy solowe płyty, ale na Zachodzie był cenionym artystą.
Jego największy przebój to piosenka pt. „Kothbiro”, którą wykorzystano w brytyjskim filmie pt. „Wierny ogrodnik”. Utwór ten zamieszczam poniżej.
Dorothy Masuka
(ur. jako Dorothy Masuku – 03.08.1935 r. – Bulawayo, Rodezja – zm. 23.02.2019 r. – Johannesburg, RPA) – wokalistka z Zimbabwe. Karierę zaczynała w rasistowskiej wówczas Południowej Afryce, później musiała występować poza granicami tego kraju.
Poniżej zamieszczam nagranie „Lendaba” pochodzące z płyty „Hamba Natsokolo and Other Original Hits from the 50’s” wydanej w 1993 r.
Věra Bílá
(ur. jako Věra Giňová – 22.05.1954 r. – Rokycany, kraj pilzneński, Czechosłowacja – zm. 12.03.2019 r. – Pilzno, Czechy) – romska wokalistka z Czech. Nazywano ją Ellą Fitzgerald muzyki romskiej. Wielokrotnie bywała w Polsce. Nagrywała m.in. z Kayah i Maciejem Maleńczukiem.
Poniżej utwór z wydanego w 2002 r. krążka „Rovava” pt. „Acalarka”.
Leopold Kozłowski
(jid. לעאָפּאָלד קאָזלאָװסק, ur. jako Leopold Kleinman – 26.11.1918 r – Przemyślany, Zachodnioukraińska Republika Ludowa – zm. 12.03.2019 r. – Kraków, Polska) – polski pianista, kompozytor, dyrygent pochodzenia żydowskiego. Ostatni przedstawiciel przedwojennych klezmerów w Polsce, zwany ostatnim klezmerem Galicji.
Poniżej nagranie „Rozhinkes mit Mandeln” („Rodzynki z migdałami”) pochodzące z płyty „Leopold Kozłowski: The Last Klezmer of Galicia. Jewish Songs”. Śpiewa Renata Świerczyńska.
Yuya Uchida
(jap. 内田 裕也, ur. 17.11.1939 r. – Nishinomiya, Honsiu, Japonia – zm. 17.03.2019 r. – Tokio, Japonia) – japoński piosenkarz, producent muzyczny i aktor. Jego kariera muzyczna trwała 6 dekad. Najbardziej kojarzony jest z japońską odmianą rock-and-rolla.
Poniżej utwór pt. „Lonely Johnny”.
Ranking Roger
(ur. jako Roger Charlery – 21.02.1963 r. – Birmingham, Anglia, Wielka Brytania – zm. 26.03.2019 r. – Birmingham, Anglia, Wielka Brytania) – brytyjski wokalista. Jego rodzice pochodzili z karaibskiej wyspy Saint Lucia. On sam najbardziej znany był z występów w grupie ska The Beat.
Poniżej solowy popowy utwór Ranking Rogera zatytułowany „So Excited”.
Pastor López
(pełne nazwisko: José Pastor López Pineda – ur. 15.06.1944 r. – Barquisimeto, Lara, Wenezuela – zm. 05.04.2019 r. – Cúcuta, Norte de Santander, Kolumbia) – wenezuelski mistrz cumbii. Zaczynał od śpiewania muzyki joropo, ale to właśnie piosenki w stylu cumbii przyniosły mu sławę.
Poniżej jeden z jego przebojów, nagranie „La Despendida”.
Leo de Castro
(ur. jako Kiwi Leo de Castro Kino – 12.04.1948 r. – Benneydale, Wyspa Północna, Nowa Zelandia – zm. 03.03.2019 r. – Auckland, Wyspa Północna, Nowa Zelandia) – nowozelandzki wokalista i muzyk. Lawirował między rozmaitymi gatunkami muzycznymi, od soulu przez reggae, aż po rock progresywny. Część kariery spędził w Australii.
Poniżej zamieszczam utrzymany w karaibskich klimatach utwór pt. „Suspicious Minds”, który Leo de Castro wykonywał z formacją Babylon.
MC Sapão
(ur. jako Jefferson Fernandes Luiz – 12.11.1978 r. – Rio de Janeiro, Brazylia – zm. 19.04.2019 r. – Rio de Janeiro, Brazylia) – brazylijski raper i wokalista funkowy. W rozwoju kariery przeszkodziła mu cukrzyca typu 2. MC Sapão zmarł w wieku 40 lat.
Poniżej największy przebój artysty, nagranie „Sapão Original” w wersji koncertowej.
Beth Carvalho
(całe nazwisko: Elizabeth Santos Leal de Carvalho; ur. 05.05.1946 r. – Rio de Janeiro, Brazylia – zm. 30.04.2019 r. Rio de Janeiro, Brazylia) – brazylijska piosenkarka. Jedna z najsłynniejszych żeńskich gwiazd estrady w Brazylii. Śpiewała sambę, ale nie uciekała od bossa novy i innych gatunków muzycznych.
Poniżej nagranie „Vovó Chica” („Babcia Chica”) pochodzące z wydanej w 1974 r. płyty „Pra Seu Governo”.
J.H. Kwabena Nketia
(pełne nazwisko: Joseph Hanson Kwabena Nketia – ur. 22.06.1921 r. – Mampong, Złote Wybrzeże – zm. 13.03.2019 r. – Akra, Ghana) – etnomuzykolog i kompozytor z Ghany. Skomponował ponad 80 utworów. Była to głównie muzyka poważna i chóralna, czasem gospel. Kwabena Nketa zmarł w wieku 97 lat.
Poniżej jedna z jego kompozycji „Wo Nya Amane” wykonywana przez Harmonicu Chorale Ghana.
Izabela Skrybant-Dziewiątkowska
(ur. jako Izabela Maria Skrybant – 28.05.1938 r. – Łukowiec Wiszniowski, Polska – zm. 01.05.2019 r. – Wrocław, woj. dolnośląskie, Polska) – polska piosenkarka. Członkini zespołu Tercet Egzotyczny, którego sztandarowym hitem była piosenka „Pamelo, żegnaj”.
Poniżej inny utwór Skrybant-Dziewiątkowskiej i Tercetu Egzotycznego utrzymany w rytmach latino, a na dodatek śpiewany po hiszpańsku – „Granada”.
João Gilberto
(ur. jako João Gilberto Prado Pereira de Oliveira – 10.06.1931 r. – Juazeiro, Bahia, Brazylia – zm. 06.06.2019 r. – Rio de Janeiro, Brazylia) – brazylijski piosenkarz, gitarzysta i kompozytor. Uważa się go za współtwórcę bossa novy.
W 1963 r. João Gilberto, jego żona Astrud Gilberto i amerykański jazzman Stan Getz wykonali utwór „The Girl from Ipanema”, który dziś jest najbardziej znaną na świecie piosenką kojarzącą się z Brazylią. Nagranie to zamieszczam poniżej.
Pat Kelly
(ur. jako Horatious Adolphus Kelly – 06.08.1944 r. – Kingston, Indie Zachodnie – zm. 16.07.2019 r. – Kingston, Jamajka) – jamajski wokalista reggae, ska i rocksteady. Zaczynał na początku lat 60. XX w. z grupą The Techniques, potem nagrywał już solowe płyty.
Poniżej jego melodyjny utwór zatytułowany po prostu „Guys”.
DJ Arafat
(ur. jako Ange Didier Houon – 26.01.1986 r. – Abidżan, Wybrzeże Kości Słoniowej – zm. 12.08.2019 r. – Abidżan, Wybrzeże Kości Słoniowej) – iworyjski artysta coupé-décalé. Jeden z najpopularniejszych wokalistów francuskojęzycznej Afryki Zachodniej. Zginął w wypadku drogowym jadąc swoim motocyklem. W chwili śmierci miał 33 lata.
Poniżej piąta odsłona jego największego przeboju – „Zoropoto”.
Karel Gott
(ur. 14.07.1939 r – Pilsen, Protektorat Czech i Moraw – zm. 01.10.2019 r. – Praga, Czechy) – czeski piosenkarz. Najsłynniejszy artysta estradowy Czechosłowacji (a potem Czech). Nazywany był Sinatrą Wschodu albo Złotym Głosem Pragi, choć urodził się w Pilznie.
Poniżej przeróbka utworu Alphaville „Forever Young” w wykonaniu Karela Gotta – piosenka „Byt Stále Mlád”.
Hossam Ramzy
(arab. حسام رمزي, ur. 15.12.1953 r. – Kair, Egipt – zm. 10.09.2019 r. – Kair, Egipt) – egipski perkusista i kompozytor. Jeden z najwybitniejszych bębniarzy świata,. Autor kilkudziesięciu płyt.
Jego utwór „Khousara Khousara„, który zamieszczam poniżej, wykorzystał raper Jay-Z w swoim przeboju „Big Pimpin” z 2000 r.