Na nagraniu sprzed 8 lat zamieszczonym na YouTube widać 2 postaci: około siedmioletnia dziewczynka i mężczyzna prawdopodobnie będący jej tatą. Oboje siedzą na kanapie i mają przed sobą sporej wielkości bębny zachodnioafrykańskie djembe. Mężczyzna wybija rękami rytm i prosi dziewczynkę o powtórzenie. Dziecko czasami powtarza, nie omieszka jednak także dodać czegoś od siebie. Zarówno mężczyzna jak i siedmiolatka wydają się być szczęśliwi z takiej formy spędzania czasu. Ich radość zarazi niejednego oglądającego. Tą dwójką byli gwinejski mistrz gry na djembe, Mamady Keita oraz jego córka Nasira. Filmik zrobił sporą furorę na YT aczkolwiek absolutnie nie można powiedzieć, że wypromował Keitę, ponieważ artysta ten zdobył renomę i uznanie o wiele wcześniej. Zaliczano go do najlepszych djembefola na świecie. Zresztą jeżeli chodzi o filmy, to Mamady Keita debiutował na szklanym ekranie w gwinejskiej produkcji „African Dance”, jako członek Le Ballet National Djoliba. Film wyreżyserował sam Harry Belafonte, który był wówczas bliskim znajomym prezydenta Gwinei Sékou Touré.

Mamady Keita urodził się w środkowo-wschodniej części Gwinei, która wtedy, 71 lat temu, była jeszcze częścią Francuskiej Afryki Zachodniej. Należał do grupy etnicznej Mandinka, a jego nazwisko było tożsame z nazwiskiem wielkiego Sundiaty Keity, twórcy wielkiego Królestwa Mali w XIII w. Mamady bardzo wcześniej zaczął interesować się djembe. Już jako pięciolatek grywał podczas wszystkich wioskowych uroczystości i festiwali. Gdy miał 7 lat matka oddała go pod opiekuńcze skrzydła djembefoli Karinkadjana Kondé. 5 lat później nastoletni Mamady Keita zasilił szeregi lokalnej grupy artystycznej Le Ballet de Siguiri. Dodać należy, że występy sceniczne grup zachodnioafrykańskich w tamtym czasie miały niewiele wspólnego z baletem, tak samo jak kongijskie formacje soukous, mimo słowa jazz w nazwach, nie grały jazzu.

W 1964 r. 14-letni Mamady został wybrany przez ówczesnego ministra edukacji, młodzieży i kultury, którym był Saidou Conte, do wspomnianej wcześniej grupy La Ballet National Djoliba (słowo Djoliba w języku mandinke oznacza rzekę Niger). W zespole występowali wówczas najlepsi bębniarze, śpiewacy, tancerze i wirtuozi gry na balafonie, korze czy ngoni w Gwinei.

Mamady Keita występował w Djolibie przez 22 lata. Zaledwie rok po wstąpieniu do grupy Keita został pierwszym bębniarzem formacji, zaś w 1979 r. objął funkcję dyrektora artystycznego zespołu. La Ballet National Djoliba został muzyczną wizytówką Gwinei. Grupa koncertowała na całym świecie, od Afryki, przez Europę Zachodnią, po Związek Radziecki i Chińską Republikę Ludową.

W 1984 r. w klinice w Cleveland, w stanie Ohio, zmarł prezydent Gwinei Sékou Touré, który mocno wspierał i zasilał funduszami Djolibę. 2 lata później Mamady Keita opuścił zespół oraz kraj. Przez 2 lata występował w iworyjskiej formacji La Ballet Koteba. Potem wyemigrował z Afryki i osiedlił się w Belgii, gdzie zarówno koncertował jak i nauczał gry na bębnach.

W 1989 r. ukazał się debiutancki krążek M. Keity oraz stworzonego przez niego zespołu Sewa Kan zatytułowany „Wassolon”. Słowo to w języku mandinka oznacza osobę urodzoną w regionie leżącym na granicy Mali i Gwinei. Dwa lata później Mamady Keita otworzył w Brukseli szkołę bębniarską Tam Tam Mandingue. Wkrótce powstały oddziały tej placówki w innych krajach europejskich, w Azji oraz w Stanach Zjednoczonych. Każdy dyrektor takiej placówki musiał być zatwierdzony przez Gwinejczyka.

Mamady Keita nagrał 13 płyt, część solo, część z Sewa Kan, a w przypadku albumu „Hamanah” w duecie ze starszym od siebie o 10 lat rodakiem Famoudou Konaté, z którym wystąpił także w dwóch filmach o djembe w reżyserii Laurenta Chevalliera: „Djembefola” (1991) i „Mögöbalu” (1998). Tam Tam Mandingue wydało również 12 płyt instruktażowych jak grać na djembe, w których w rolę nauczyciela wcielił się Keita. Do tego doszły dwie książki napisane przez Gwinejczyka (oczywiście o bębnach), a także e-book jego autorstwa zatytułowany „Nankama”, w którym można było się zapoznać z zapisami kilkudziesięciu rytmów gry na djembe.

Ostatnimi czasy Mamady Keita mieszkał w meksykańskim mieście Monterrey, ale najczęściej przebywał w podróży, z bębnami w bagażu. Jedna z wypraw do bliskiej jego sercu Belgii nie zakończyła się szczęśliwie. Serce djembefoli nie wytrzymało. 21. czerwca tego roku muzyk zmarł w szpitali w Brukseli. W chwili śmierci miał 70 lat.

Poniżej zamieszczam jedno z nagrań M. Keity, utwór „Djole” pochodzący z płyty „Wassolon” z 1989 r.

Mamady Keita
Inny zapis nazwiska: Mamady Keïta
Pełne nazwisko: Mamady Ijalit Keita.
Ur. VIII 1950 r. – Balandugu, Francuska Afryka Zachodnia (obecnie Gwinea).
Zm. 21.06.2021 r. – Bruksela, Belgia.
Żona: Monette Marino (do 21.06.2021, jego śmierć), córka Nasira (ur. 2007).
Wybrane płyty: „Wassolon” z Sewa Kan (1989), „Nankama” (1992), „Mögöbalu” (1995), „Hamanah” z Famoudou Konaté (1996), „Mamady Lèè” (2001).
Ważniejsze nagrania: „Djole” (1989), „Dennadon Kanin” (1992), „Dalah” (1995), „Mamady Lèè” (2001), „Hakili” z Sewa Kan (2011).
Strona internetowa: TUTAJ

Dodaj komentarz