Jak co roku wybrałem najlepsze filmy, jakie w ciągu ostatnich 12 miesięcy udało mi się obejrzeć poza domem. Celowo napisałem „poza domem”, gdyż filmy oglądałem nie tylko w kinie, ale i np. w muzeach (np. projekty video, zapisy performance, filmy dokumentalne i krótkometrażowe), oraz w innych miejscach użyteczności publicznej. Postanowiłem przyznać Jacole 2019. To jedyne filmowe nagrody na świecie, w których w ramach tej samej kategorii rywalizują ze sobą zarówno dokumenty, jak i filmy fabularne.

W sumie w 2019 r. obejrzałem 75 filmów z 43 krajów, omijając multipleksy (za wyjątkiem kilku filmów animowanych). Produkcje te podzieliłem na 35 kategorii + przyznałem jedną kategorię specjalną, dla najgorszego film, jaki widziałem w zeszłym roku.
Tym razem wśród produkcji filmowych nie było takiego dominatora, jakim w zeszłym roku okazał się „Kler” Wojciecha Smarzowskiego. Co prawda indyjski film „Gully Boy”, opowiadający autentyczną historię Naveda Shaikha, biednego muzułmańskiego chłopaka, który zrobił karierę jako raper Neazy, dostał aż 8 nominacji (o jedną więcej niż „Kler” rok wcześniej!), ale przełożyło się to jedynie na dwie nagrody, w tym dla najlepszego filmu azjatyckiego. Na dole dzisiejszego wpisu zamieszczam właśnie utwór z „Gully Boya”.

Wygranym tegorocznych Jacoli było z pewnością Oscarowe dzieło Petera Farrelly’ego pt. „Green Book”. To pierwszy przypadek od 2013 r. aby film nagrodzony przez Akademię Filmową został także doceniony przeze mnie. W sumie nie ma co się dziwić, bo poprzedni główni laureaci Oscarów, a więc m.in. „Moonlight”, „Spotlight” czy „Birdman” nie okazały się arcydziełami.

Jeśli chodzi o polskie podwórko, to nie było tak dobrze jak rok temu. Na wyróżnienie zasłużyło jednak kilka filmów, jak choćby „Jak pies z kotem” zmarłego niedawno Janusza Kondratiuka, z genialną rolą Olgierda Łukaszewicza, „Zabawa, zabawa”, w reżyserii Kingi Dębskiej, bardzo dobry dokument Ewy Kochańskiej pt. „Jazda figurowa” czy „Zimna wojna” Pawła Pawlikowskiego (obejrzałem ją w 2019 r.). Zresztą jeśli chodzi o ten ostatni tytuł, to moim skromnym zdaniem to właśnie „Zimna wojna” powinna zgarnąć Oscara w kategorii Najlepszy Film Obcojęzyczny, bo „Roma” Meksykanina Alfonso Cuaróna jest obrazem mocno średnim, z licznymi dłużyznami i byle jakim zakończeniem.
A oto najważniejsze kategorie tegorocznych Jacoli (zwycięzcy są wyboldowani):

FILM BIOGRAFICZNY:
„Ikar. Legenda Mietka Kosza” (Polska, reż. M. Pieprzyca, 2019)
„Jak pies z kotem” (Polska, reż. J. Kondratiuk, 2018)
„Green Book” (USA, reż. P. Farrelly, 2018)
„Gully Boy” (Indie, reż. Z. Akhtar, 2019)
„O zwierzętach i ludziach” (Polska, reż. Ł. Czajka, 2019)

FILM PÓŁNOCNOAMERYKAŃSKI:
„Amazing Grace” (USA, reż. S. Pollack, 2018)
„Green Book” (USA, reż. P. Farrelly, 2018)
„Roma” (Meksyk, reż. A. Cuarón, 2018)
„Nocna rodzinka” („Midnight Family”, Meksyk / USA, reż. L. Lorentzen, 2019)
„Toy Story 4” (USA, reż. J. Cooley, 2019)

FILM AZJATYCKI:
„Ayka” (Rosja / Kazachstan / Chiny / Francja / Niemcy / Polska, reż. S. Dvortsevoy, 2018)
„Gangster, glina i diabeł” („Ak-In-Jeon”, Korea Południowa, reż. Lee Won Jae, 2019)
„Gully Boy” (Indie, reż. Z. Akhtar, 2019)
„Parasite” („Gisaengchung”, Korea Południowa, reż. Bong Joon Ho, 2019)
„Złodziejaszki” („Manbiki Kazoku”, Japonia, reż. H. Koreeda, 2018)

FILM EUROPEJSKI:
„Daymohk. Tańczyć i przetrwać” („Daymohk”, Belgia / Holandia, reż. M. Novikova, 2019)
„Luis i obcy” („Luis und die Aliens”, Niemcy / Dania / Luksemburg, reż. W. Lauenstein & Ch. Lauenstein, 2018)
„Młody Ahmed” („Le jeune Ahmed”, Belgia / Francja, reż. J.P. Dardenne & L. Dardenne, 2019)
„Zabawa, zabawa” (Polska, reż. K. Dębska, 2018)
„Zimna wojna” (Polska, reż. P. Pawlikowski, 2018)

KRÓTKI METRAŻ:
„Arbuz” („Sazamtro”, Gruzja / Polska, reż. T. Kotetishvili, 2012)
„Baxu i giganci” („Baxu and the Giants”, Namibia, reż. F. Schott, 2019)
„Doubout” (Martynika, reż. S. Malléon & P. Le Gall, 2019)
„Klub piłkarski Nefta” („Nefta Football Club”, Algieria / Tunezja / Francja, reż. Y. Piat, 2018)
„Mama Bobo” (Senegal, reż. I. Seydi & R. Andelfinger, 2017)

KOMEDIA:
„aKasha” (Sudan / RPA / Katar / Niemcy, reż. H. Kuka, 2018)
„Arbuz” („Sazamtro”, Gruzja / Polska, reż. T. Kotetishvili, 2012)
„Elektroniczne babcie” („Babičky dobíjejte přesně!”, Czechosłowacja, reż. L. Rychman, 1983)
„Keteke” (Ghana, reż. P. Sedufia, 2017)
„Złodziejaszki” („Manbiki Kazoku”, Japonia, reż. H. Koreeda, 2018)

DRAMAT:
„Ayka” (Rosja / Kazachstan / Chiny / Francja / Niemcy / Polska, reż. S. Dvortsevoy, 2018)
„Boże Ciało” (Polska, reż. J. Komasa, 2019)
„Macierzyństwo” („Dede”, Gruzja / Katar, reż. M. Khatchvani, 2017)
„Młody Ahmed” („Le jeune Ahmed”, Belgia / Francja, reż. J.P. Dardenne & L. Dardenne, 2019)
„Umrzesz mając 20 lat” („Saouf Tamout fi Sini Alashrin”, Sudan / Katar / Francja / Egipt / Norwegia / Niemcy, reż. A. Abu Alala, 2019)

FILM MUZYCZNY:
„Amazônia Groove” (Brazylia, reż. B. Murtinho, 2018)
„Amazing Grace” (USA, reż. S. Pollack, 2018)
„Daymohk. Tańczyć i przetrwać” („Daymohk”, Belgia / Holandia, reż. M. Novikova, 2019)
„Gully Boy” (Indie, reż. Z. Akhtar, 2019)
„Minga i złamana łyżka” („Minga et la cuillère cassée”, Kamerun, reż. C. Edou, 2017)

FILM DOKUMENTALNY:
„Amazônia Groove” (Brazylia, reż. B. Murtinho, 2018)
„Amazing Grace” (USA, reż. S. Pollack, 2018)
„Dziewczyny na spalonym” („Khartoum Offside”, Sudan / Norwegia / Dania, reż. M. Zein, 2019)
„Jazda obowiązkowa” (Polska, reż. E. Kochańska, 2018)
„Nocna rodzinka” („Midnight Family”, Meksyk / USA, reż. L. Lorentzen, 2019)

FILM ANIMOWANY:
„Król Lew” („The Lion King”, USA, reż. J. Favreau, 2019)
„Liyana” (Eswatini / USA, reż. A. Kopp & A. Kopp, 2017)
„Luis i obcy” („Luis und die Aliens”, Niemcy / Dania / Luksemburg, reż. W. Lauenstein & Ch. Lauenstein, 2018)
„Minga i złamana łyżka” („Minga et la cuillère cassée”, Kamerun, reż. C. Edou, 2017)
„Toy Story 4” (USA, reż. J. Cooley, 2019)

FILM DLA DZIECI:
„Baxu i giganci” („Baxu and the Giants”, Namibia, reż. F. Schott, 2019)
„Doubout” (Martynika, reż. S. Malléon & P. Le Gall, 2019)
„Liyana” (Eswatini / USA, reż. A. Kopp & A. Kopp, 2017)
„Luis i obcy” („Luis und die Aliens”, Niemcy / Dania / Luksemburg, reż. W. Lauenstein & Ch. Lauenstein, 2018)
„Toy Story 4” (USA, reż. J. Cooley, 2019)

FILM POLSKI:
„Boże Ciało” (reż. J. Komasa, 2019)
„Jak pies z kotem” (reż. J. Kondratiuk, 2018)
„Jazda obowiązkowa” (reż. E. Kochańska, 2018)
„Zabawa, zabawa” (reż. K. Dębska, 2018)
„Zimna wojna” (reż. P. Pawlikowski, 2018)

FILM AFRYKAŃSKI:
„Baxu i giganci” („Baxu and the Giants”, Namibia, reż. F. Schott, 2019)
„Dziewczyny na spalonym” („Khartoum Offside”, Sudan / Norwegia / Dania, reż. M. Zein, 2019)
„Liyana” (Eswatini / USA, reż. A. Kopp & A. Kopp, 2017)
„Miejsce w samolocie” („Une place dans l’avion”, Senegal, reż. Kh. Sow, 2017)
„Umrzesz mając 20 lat” („Saouf Tamout fi Sini Alashrin”, Sudan / Katar / Francja / Egipt / Norwegia / Niemcy, reż. A. Abu Alala, 2019)

ROLA DRUGOPLANOWA:
Talal Afifi – „Umrzesz mając 20 lat” („Saouf Tamout fi Sini Alashrin”, Sudan / Katar / Francja / Egipt / Norwegia / Niemcy, reż. A. Abu Alala, 2019)
Linda Cardellini – „Green Book” (USA, reż. P. Farrelly, 2018)
Siddhant Chaturvedi – „Gully Boy” (Indie, reż. Z. Akhtar, 2019)
Łukasz Simlat – „Boże Ciało” (Polska, reż. J. Komasa, 2019)
Borys Szyc – „Zimna wojna” (Polska, reż. P. Pawlikowski, 2018)

SOUNDTRACK:
Alsarah & Nancy Mounir – „aKasha” (Sudan / RPA / Katar / Niemcy, reż. H. Kuka, 2018)
Kris Bowers – „Green Book” (USA, reż. P. Farrelly, 2018)
Karsh Kale – „Gully Boy” (Indie, reż. Z. Akhtar, 2019)
Leszek Możdżer – „Ikar. Legenda Mietka Kosza” (Polska, reż. M. Pieprzyca, 2019)
Worlasi – „Keteke” (Ghana, reż. P. Sedufia, 2017)

AKTORKA:
Asmaa Abu al-Yazid – „Brwi” („Hadjib Alayn”, Egipt, reż. T. Ashry, 2018)
Lydia Forson – „Keteke” (Ghana, reż. P. Sedufia, 2017)
Krystyna Janda – „Słodki koniec dnia” (Polska, reż. J. Borcuch, 2019)
Dorota Kolak – „Zabawa, zabawa” (Polska, reż. K. Dębska, 2018)
Samal Yeslyamova – „Ayka” (Rosja / Kazachstan / Chiny / Francja / Niemcy / Polska, reż. S. Dvortsevoy, 2018)

AKTOR:
Mahershala Ali – „Green Book” (USA, reż. P. Farrelly, 2018)
Olgierd Łukaszewicz – „Jak pies z kotem” (Polska, reż. J. Kondratiuk, 2018)
Viggo Mortensen – „Green Book” (USA, reż. P. Farrelly, 2018)
Dawid Ogrodnik – „Ikar. Legenda Mietka Kosza” (Polska, reż. M. Pieprzyca, 2019)
Ranveer Singh – „Gully Boy” (Indie, reż. Z. Akhtar, 2019)

REŻYSER:
Jean-Pierre Dardenne & Luc Dardenne – „Młody Ahmed” („Le jeune Ahmed”, Belgia / Francja, 2019)
Ewa Kochańska – „Jazda obowiązkowa” (Polska, 2018)
Janusz Kondratiuk – „Jak pies z kotem” (Polska, 2018)
Paweł Pawlikowski – „Zimna wojna” (Polska, 2018)
Sydney Pollack – „Amazing Grace” (USA, reż. 2018)

NAJLEPSZY FILM:
„Green Book” (USA, reż. P. Farrelly, 2018)
„Gully Boy” (Indie, reż. Z. Akhtar, 2019)
„Jak pies z kotem” (Polska, reż. J. Kondratiuk, 2018)
„Młody Ahmed” („Le jeune Ahmed”, Belgia / Francja, reż. J.P. Dardenne & L. Dardenne, 2019)
„Parasite” („Gisaengchung”, Korea Południowa, reż. Bong Joon Ho, 2019)

——————————————————

NAJGORSZY FILM:
„Agent Kot” („Mamies Welt”, Niemcy / Belgia, reż. W. Lauenstein & Ch. Lauenstein, 2018)
„Dzika grusza” („Ahlat Ağacı”, Turcja, reż. N.B. Ceylan, 2018)
„Gdzieś w Alabamie, rano, wieczorem” („Hale County This Morning, This Evening”, USA, reż. R. Ross, 2018)
„Interwencja Jah” („Intervenção Jah”, Brazylia / Gwinea Równikowa, reż. D. Santos, 2019)
„Salma w krainie dusz” („Día de Muertos”, Meksyk, reż. C. Gutiérrez Medrano, 2019)

Dodaj komentarz