Praktycznie każdy rejon Karaibów ma swoją muzykę. Jamajka reggae, Dominikana merengue, Trynidad calypso, Kuba np. guarachę i rumbę, Portoryko salsę, Antigua i Barbuda bennę, Haiti konpę. Taką muzykę posiadają także dwa zamorskie terytoria Francji: Martynika i Gwadelupa. To zouk. Co ciekawe, niektórzy etnomuzykolodzy twierdzą, że nazwa zouk pochodzi od… polskiego mazurka, który swego czasu cieszył się w koloniach francuskich na Karaibach sporym powodzeniem.

Zouk jest stosunkowo młodym gatunkiem. Powstał z połączenia haitańskiego stylu kadans ranpa, również haitańskiej konpy oraz beginki, która, nie odnosząc sukcesu w Europie, zawojowała w latach 30. XX w. Martynikę i Gwadelupę. Pierwszą i największą jak do tej pory gwiazdą zouka jest bez wątpienia zespół Kassav’.

Grupa powstała na Gwadelupie w 1979 r., a w pierwotnym składzie występowali: basista Pierre-Edouard Décimus, Freddy Marshall oraz nieżyjący już wokalista Jacob Félix Desvarieux. Pierwszy z nich przeczytał właśnie artykuł w gazecie, w którym twierdzono, że zespoły mające w nazwie grupy litery V, K lub L cieszą się większą popularnością pośród fanów. Przyjaciele postanowili więc nazwać grupę Kassav’, co w języku kreolskim używanym na Martynice i Gwadelupie oznacza maniok. Debiutancki krążek formacji nazywał się „Love and Ka Dance” i ukazał się w 1979 r.

Do końca 1983 r. Kassav’ wydał kolejne 5 albumów. Przez grupę przewinęło się wtedy wielu muzyków i wokalistów. Ostatecznie ci najważniejsi, jak się potem okazało, czyli wokaliści Jocelyne Béroard i Jean-Philippe Marthély oraz gitarzysta i perkusista (ale także i piosenkarz) Patrick Saint-Eloi zostali pełnoprawnymi członkami bandu w 1982 r.

Pierwszym wielkim przebojem grupy Kassav’ został utwór skomponowany przez Jacoba Félixa Desvarieux zatytułowany „Oh Madiana” a wydany na szóstej płycie formacji – „Passeport”. Natomiast jedenastoletni okres od 1984 do 1995 to czas największych sukcesów artystów zouk Gwadelupy i Martyniki. Ukazały się wtedy tak uznane i doceniane przez fanów oraz krytyków muzycznych krążki jak: „Ayé” (1985), „Majestik Zouk” (1989) czy „Difé” (1995). Ostatnia z wymienionych płyt została nagrana dla Sony Music. To właśnie przez tę wytwórnie szeregi Kassav’ opuściło w 1995 kilkoro muzyków, bo majors zaczął wypłacać inne wynagrodzenie głównym gwiazdom zespołu a inne (mniejsze) pozostałym artystom.

W 1999 r. grupa hucznie świętowała 20-lecie swego istnienia. Koncert w słynnej paryskiej hali Bercy zgromadził 32 tysiące widzów i okazał się sukcesem. Podobnie rzecz się miała z jubileuszowymi występami w innych miastach Francji, w Nowym Jorku i Bostonie oraz, rzecz jasna, na Martynice i Gwadelupie.

W 2001 r. formację Kassav’, po 20 latach występów, opuścił Patrick St.-Éloi, jeden z wiodących głosów zespołu. St.-Éloi zmarł 9 lat później na raka. Co ciekawe, w Kassav’ występował także Martynikańczyk o bardzo podobnym nazwisku, był to perkusista Patrick Saint-Elie.

Rok po śmierci Gwadelupczyka Jocelyn Beroard oraz reszta grupy zorganizowali w Bercy imprezę muzyczną pt. „Grand Méchant Zouk”, która cieszyła się wielkim zainteresowaniem. Wydarzenie powtórzono, z podobnym skutkiem, po 12 miesiącach.

Interesująca sprawa wydarzyła się w 2013 r. Wtedy to członkowie Kassav’ postanowili usunąć z nazwy grupy apostrof znajdujący się na końcu. Było to związane z ujednoliceniem pisowni języka kreolskiego. Jednak do dziś większość osób zajmujących się muzyką zapisuję nazwę formacji z apostrofem na końcu. Właśnie w tym samym 2013 r. wydano ostatni studyjny album Kassav’. Płyta „Sonjé” została nagrana w hołdzie Patrickowi Saint-Éloi.

W czasie 43-letniego istnienia zespołu zmarło wielu artystów związanych z grupą. Oprócz Saint-Éloi odeszli także m.in. César Durcin (2016), czy rok temu Jacob Félix Desvarieux. Wielcy odchodzą, następców brak. Tak naprawdę nie ma następców zespołu Kassav’, na Martynice czy Gwadelupie młodzi bardziej garną się do reggaetonu, hip-hopu czy dancehallu. Tym większy szacunek powinniśmy mieć do najlepszej formacji zouk w historii.

Ilustracją muzyczną dzisiejszego wpisu jest utwór „Mwen Alé” pochodzący z wydanej w 1992 r. płyty „Tékit Izi”.

Kassav’

Obecny skład zespołu: Fabrice Adam, Abdel-Hamid Belhocine (ur. 29.01.1949 r. – Algier, Algieria Francuska), Thomas „Tombell” Bellon, Jocelyne Béroard (ur. 12.09.1954 r. – Fort-de-France, Martynika), Marie-Céline Chroné, Georges Décimus (ur. 26.10.1955 r. – Pointe-à-Pitre, Gwadelupa), Marie-José Gibon (ur. Montélimar, departament Drôme, Francja), Philippe Joseph, Jean-Philippe Marthély (ur. 11.09.1958 r. – Le Robert, Martynika), Jean-Claude Naimro (ur. 04.04.1951 r. – Saint-Pierre, Marynika), Claude Pironneau.
Byli członkowie grupy: Serge Bourgeois (ur. Gwadelupa), Frédérick Caracas (ur. 27.03.1963 r. – Les Abymes, Gwadelupa), Stéphane Castry (ur. 14.11.1973 r. – Colombes, Île-de-France, Francja), Pierre-Edouard Décimus (ur. 1947 r. – Pointe-à-Pitre, Gwadelupa), Jacob Félix Desvarieux (ur. 21.11.1955 r. – Paryż, Francja – zm. 30.07.2021 r. – Les Abymes, Gwadelupa), Philippe Draï (ur. 1954 r. – Konstantyna, Algieria Francuska), César Durcin (ur. 08.03.1957 r. – Pointe-à-Pitre, Gwadelupa – zm. 11.02.2016 r. – Pointe-à-Pitre, Gwadelupa), Alain Hatot (ur. 24.05.1946 r. – Paryż, Francja – zm. 08.12.2020 r. – Paryż, Francja), Alfred „Freddy” Hovsepian (ur. 18.08.1944 r. – Marsylia, Francja – zm. 10.02.2021 r.), Catherine Laupa (ur. Martynika), Hervé Laval, Freddy Marshall, Jacques Douglas Mbida (ur. 28.02.1952 r. – Mboué, Kamerun Francuski), Guy Nsangué Akwa (ur. 26.02.1953 r. – Duala, Kamerun Francuski), Jean-Pierre Ramirez, Claude Romano, Patrick Saint-Elie (ur. Martynika), Patrick Saint-Éloi (ur. 20.10.1958 r. – Pointe-à-Pitre, Gwadelupa – zm. 18.09.2010 r. – Le Moule, Gwadelupa), Claude Thirifays, Claude Vamur (ur. 18.11.1950 r.), Christophe Zadire.
Wybrane płyty: „Love and Ka Dance” (1979), „Passeport” (1983), „Ayé” (1985), „Majestik Zouk” (1989), „Difé” (1995).
Ważniejsze utwory: „Kassav'” (1979), „Oh Madiana” (1984), „Mwen Alé” (1992), „Tonbé Léta” (2000), „Zouk la Se Medikaman Nou Mi” z Bobem Sinclairem (2014).

Strona internetowa: TUTAJ

Dodaj komentarz