Jednym z dokumentów prezentowanych podczas ostatniej edycji Festiwalu Filmów Afrykańskich AfryKamera był film pt. „Singeli Movement: Greed for Speed” autorstwa Jana Moszumańskiego-Kotwicy. Reżyser, występujący pod skróconym nazwiskiem Jan Moss, pojechał na przedmieścia największego miasta Tanzanii Dar-es-Salaam, do Mburahati. To właśnie tu na początku XXI w. narodziła się muzyka singeli, będąca połączeniem tradycyjnych dźwięków ngoma z zanzibarskim taarabem, ale różniąca się od wymienionych gatunków dwoma rzeczami. Po pierwsze: bardzo szybkie tempo nagrania. Tworzony na komputerze (najczęściej zwykłym PC-ecie) podkład zasuwa niczym taśma puszczona 5x szybciej – 200-300 bitów na minutę. Po drugie: rapowanie. Ngoma i taarab są bardziej tradycyjnymi rodzajami muzyki, można by rzecz, bardziej rootsowymi. Tam nie ma miejsca dla rapu. Za to singeli bez melodeklamacji nie istnieje. Prostota tworzenia dała szansę zaistnienia wielu młodym ludziom z Mburahati, Mtogole czy innych slumsów dawnej stolicy Tanzanii. A występy na żywo dały szanse… tancerkom. Bo singeli bez żywiołowych ruchów kobiecych bioder nie funkcjonuje. Nie jest to twerkowanie sensu stricte, niemniej nie można tak zatańczyć z marszu, trzeba umieć ruszać pupą. Tak więc obok DJ-ów, twórców nagrań, raperów i wokalistów, zaistniała także grupa tancerek – i jest o tym w filmie. Tym, którzy nie mają możliwości zobaczenia dzieła Jana Mossa przedstawiam poniżej artystów singeli. W wersji video (wystarczy kliknąć na link), bo singeli należy oglądać i słuchać. Niewiele można znaleźć informacji o gwiazdach nowego gatunku, w zasadzie jest tylko muzyka. Tylko albo aż. I niech ona będzie przekaźnikiem dobrej energii.
Kisingeli – dance
Początkowo nowy gatunek nazywał się vigodoro. Jedną z pierwszych tańczących osób do rytmów vigodoro był starszy człowiek nazywający się Kisingeli, i to od niego wzięła się nazwa singeli.
Antivairas feat. Man Fongo – „Cheleani”
Antivairas, zapisywana czasami jako Antivirus lub MC Antivirus, to jedna z nielicznych kobiet wykonujących singeli.
Bampa Pana – „Barafu” („Lód”)
Będący producentem Bampa Pana w 2019 r. wystąpił wraz z Makavelim na OFF Festival w Katowicach.
Chief Beka – „Ni Wewe” („To ty”)
Noszący dumną ksywkę Chief Beka na pewno wyróżnia się spośród artystów singeli melodyjnym głosem.
DJ Duke przy pracy
W duecie MCZO & Duke to właśnie ten drugi odpowiedzialny jest za podkład muzyczny.
A TAKIE sety na plaży proponuje DJ Mushizo.
Kadilida MC – „Song Mzuka” („Duch pieśni”)
Kashiwashi – „Naangaika” („Walczę”)
Kush Man – „Nishaacha” („Zatrzymuję się”)
Kush Man zapisuje swój pseudonim oddzielnie, po to, by nie być mylonym z artystą kenijskim o pseudonimie Kushman (Kennedy Otieno Omondi).
Makaveli – „Nammiliki” („Jestem jego właścicielem”)
Makaveli to jedna z ksywek Tupaka Shakura, ale to także pseudo artysty singeli z Dar-es-Salaam.
MCZO Morfani – „Utamu Wake” („Jego słodycz”)
Jay Mitta feat. Dogo Mjanja – „Tatizo Pesa” („Problem z pieniędzmi”)
Jay Mitta to producent muzyczny urodzony w Dar es Salaam, natomiast wokalistą w tym utworze był 14-letni Dogo Mjanja (ur. 2005 r. – Tanzania).
Msaga Sumu feat. Mfalme Ninja – „Unanitega Shemeji” („Uwięziłaś mnie, szwagra”)
Rehema Tajiri – „Goma”
Rehema Tajiri to jedna z nielicznych kobiet wykonujących singeli.
Young Yuda – „Makopo” („Puszki”)
Nastoletni Young Yuda porusza w swych utworach ważne problemy społecznie, jak choćby dbanie o ekologię.