Zazwyczaj, kiedy mówimy o czeskiej scenie folkowej jako pierwszy do głowy przychodzi bardzo popularny u nas w pewnych kręgach Jaromír Nohavica, który de facto jest bardziej bardem i z folkiem jako takim ma niewiele wspólnego. Ewentualnie zaraz przypominamy sobie prześmiewczy utwór „Jožin z bažin” grupy Banjo Band pod dowództwem IvanaCzytaj dalej…

Do początku XXI w. hip-hop w zasadzie kojarzony był ze Stanami Zjednoczonymi, a dokładniej z mieszkającymi tam Afroamerykanami. Spoza USA byli nieliczni, jak choćby Francuz pochodzenia kameruńskiego, MC Solaar, Niemiec pochodzenia erytrejskiego, Afrob, czy nasz Liroy. Oczywiście Slick Rick oraz Monie Love także urodzili się w Europie, ale prawdziwą karieręCzytaj dalej…

Gdyby trzeba było wskazać najbardziej umuzykalnione, a jednocześnie najbardziej obdarowane nagrodami, szacunkiem i uwielbieniem siostry na świecie to bez dwóch zdań zdobyłyby ten tytuł Lata Mangeshkar, Usha Mangeshkar i Asha Bhosle. Ta pierwsza, bardziej znana na świecie od pozostałych, ma w tej chwili 85 lat, dalej jednak śpiewa. Druga nieCzytaj dalej…

Jest druga połowa 2014 r. Na ekrany kin we Francji oraz w innych krajach Europy wchodzi „Samba”, nowe dzieło tandemu reżyserskiego Olivier Nakache i Éric Toledano, czyli panów od superprzeboju filmowego „Niedotykalni”. W jednej ze scen bohaterowie tańczą do piosenki „Take It Easy My Brother Charles”, której jedynie refren jestCzytaj dalej…

Współczesna muzyka rozrywkowa zna trzech muszkieterów z Jamajki. Muszkieterów spod znaku ciętego słowa, flowu i riddimu. W dodatku cała trójka posiada pseudonimy zaczynające się na literę B. To Beenie Man, Buju Banton i Bounty Killer. Arystokracja muzyki dancehallowej. O Beenie Manie pisałem w jednym z poprzednich odcinków „Muzyki world odCzytaj dalej…

Fani tańca towarzyskiego, ale i rytmów latynoskich doskonale znają rumbę – muzykę i taniec pochodzące z Kuby. Pewnie niektórzy orientują się, że jest coś takiego jak rumba katalońska, wykonywana przede wszystkim przez artystów z rejonu Barcelony. Ale rumba kongijska? A cóż to jest i z czym to się je? OtóżCzytaj dalej…

Współczesna muzyka węgierska kojarzy się właściwie z jednym zespołem – Omegą, i piosenką „Gyöngyhajú lány” („Dziewczyna o perłowych włosach”), spopularyzowaną potem przez niemiecką grupę rockową Scorpions. Prawie 40 lat po Omedze, również w Budapeszcie, powstała grupa Besh o droM. Nazwa zespołu oznacza w języku węgierskich Romów zwrot „jechać [własną] drogą”.Czytaj dalej…

Aż dziwne, że na kilkanaście wspisów zamieszczonych w ramach „Muzyki world od A do Z” nie było do tej pory żadnego wykonawcy z Jamajki. Co prawda wiedza większości naszych rodaków na temat muzyki jamajskiej kończy się na Bobie Marleyu, ale tak naprawdę ta mała wyspa na Karaibach to prawdziwa kopalniaCzytaj dalej…

W Polsce przyjęło się uważać, że każdy film indyjski to Bollywood. To oczywiście wierutna bzdura. Przede wszystkim w Indiach kręci się również kino artystyczne, bez śpiewów i tańca. Ale nawet filmy ze śpiewaniem i tańczeniem to nie tylko Bollywood. Wszystko zależy od regionu kraju, w którym powstała dana produkcja. BombajCzytaj dalej…

Kilkanaście dni temu świat obiegła wiadomość o śmierci Johnny’ego Kempa, znanego wokalisty pop-soulowego z Bahamów, który w połowie lat 80. XX w. święcił sukcesy na rynku amerykańskim. Wydawało się, że Kemp na długo będzie jedynym rozpoznawalnym artystą z Bahamów. Na szczęście te przewidywania się nie sprawdziły, bo mniej więcej 15Czytaj dalej…

Przeciętnemu Polakowi Tanzania nie kojarzy się z jakąś konkretną muzyką i prawdopodobnie niewiele osób umiałoby wymienić z nazwiska jakiegokolwiek wokalisty z tego kraju. Podobnie jest z Zanzibarem, choć część ludzi pewnie kojarzy, że właśnie na tej wyspie, w rodzinie indyjskich Parsów przyszedł na świat Farrokh Bulsara, czyli późniejszy Freddie Mercury. ZanzibarczycyCzytaj dalej…

Przełom XX i XXI w. to wielki triumf muzyki elektronicznej, trip-hopu i drum and bassu. Królowali wtedy głównie wykonawcy z Wielkiej Brytanii, najczęściej o białym kolorze skóry, ale nie zawsze. Shrikanth Sriram urodził się w indyjskim Bangalore, dorastał w Bombaju, gdzie uczył się gry na tabli, natomiast na poważnie zająłCzytaj dalej…

20 kwietnia 2015 r., a więc już za kilka dni, w warszawskim Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego wystąpi Bonga – legenda muzyki angolskiej. Nie jest to premierowa wizyta tego wokalisty, albowiem pierwszy polski koncert Bongi odbył się niemal 7 lat temu, w stołecznym Kinie Palladium. Oba jego występyCzytaj dalej…

Kiedy mówimy o muzyce peruwiańskiej, do głowy przychodzą nam głównie melodie indiańskie, w końcu 1/4 Peruwiańczyków to Keczua i Ajmara. Ale w Peru żyje także społeczność pochodzenia afrykańskiego, to około pół miliona ludzi. Niby niewiele na 30 milionów obywateli tego andyjskiego kraju, ale wystarczająco, by można było mówić o muzyceCzytaj dalej…

Początek lutego 2008 r. W warszawskim Teatrze Rozmaitości (znanym już jako TR Warszawa) występują dwa flagowe zespoły folkowe w swoich krajach: Kapela ze Wsi Warszawa (Polska) oraz Ba Cissoko (Gwinea). Dzięki temu, że bilety nie były drogie, mogłem być na tym wydarzeniu. Warsaw Village Band, bo po taką nazwą KapelaCzytaj dalej…

Charles Aznavour – nazwisko-klucz. No właśnie, ale czy naprawdę? Co wiemy o tym artyście? Sprawę przybliżyć powinno „15 rzeczy o Charlesie Aznavourze, które powinniście wiedzieć, ale boicie się spytać” 1. Charles Aznavour urodził się w Paryżu jako Shahnour Aznavourian, a jego rodzicami byli ormiańscy imigranci, Knar, z domu Baghdasarian orazCzytaj dalej…

ARCI, czyli Artaszes Barojan, to urodzony w Armenii zaś mieszkający w Krapkowicach na Opolszczyźnie raper, który nie stroni także od śpiewania reggae. Sam o sobie pisze, że jego muzyka to „połączenie dobrego, rdzennego hip-hopu z melodyjnym reggae. Kobiece wokale i eksperymentalne brzmienia inspirowane ojczyzną sprawiają, że muzyka ta zdecydowanie sięCzytaj dalej…

Kiedy mówimy Palestyna, myślimy: wojna. I to jest zrozumiałe, bo walka narodu palestyńskiego wciąż trwa. Ale obok tej walki, a często po prostu w backgroundzie jest miejsce na codzienne życie. Jednym z elementów życia, lecz także jednym z elementów tożsamości narodowej jest muzyka. I tak się złożyło, że w przypadkuCzytaj dalej…

  Spotykamy się na w Warszawie, na Saskiej Kępie, w przyjaznych progach Café Baobab, prowadzonej przez Aziza Secka. Becaye Aw – muzyk z Mauretanii, mieszkający przez jakiś czas w Polsce, obecnie żyjący w Norwegii, i ja, niżej podpisany. Nie jestem zawodowym dziennikarzem. W czasie spotkania nie korzystałem z dyktafonu, nieCzytaj dalej…

Słowo „atlas” kojarzy się z geografią, z dalekimi krainami, być może z tzw. egzotyką. Któż bowiem chciałby sprawdzać w atlasie granicę niemiecko-holenderską czy, dajmy na to, system rzeczny we Francji? Nie, atlas brało się do ręki, by zlokalizować krainy, o których mówił Tony Halik, a które opisywali Arkady Fiedler lubCzytaj dalej…

Gorący lipcowy dzień, środek lata 2010 r. W Republice Południowej Afryki odbywają się piłkarskie mistrzostwa świata, którym rzecz jasna towarzyszy muzyka. Najbardziej znana piosenka mistrzostw to oczywiście kawałek „Waka Waka” śpiewany przez Shakirę i południowoafrykański zespół Freshlyground (był to cover wielkiego przeboju kameruńskiej grupy Golden Sounds pt. „Zamina Mina (Zagaléwa)”.Czytaj dalej…

Kiedy mówi się o śpiewających kobietach arabskich, do głowy przychodzą przede wszystkim Libanki (Fairuz, Sabah, Najwa Karam, Nancy Agram*, Diana Haddad, Elissa, Haifa Wehbe), Egipcjanki (z królową muzyki arabskiej, Umm Kulsum na czele), względnie Tunezyjka Amina Annabi czy Marokanka Samira Said. Im bliżej Półwyspu Arabskiego i Zatoki Perskiej tym procentCzytaj dalej…

W późne piątkowe popołudnie 30 stycznia 2015 r. kibice piłki ręcznej w Polsce przecierali oczy ze zdumienia. Ze zdumienia i niedowierzania. Oto Biało-czerwoni przegrywają w półfinale mistrzostw globu z gospodarzami, drużyną Kataru. Co prawda z wyjątkiem Kamalaldina Mallasha, Mahmouda Hassaba Ally i wchodzącego na rzuty karne Hadiego Hamdoona, resztę ekipyCzytaj dalej…

Powracamy do Etiopii. Przedstawiony w jednym z poprzednich wpisów Mahmoud Ahmed to etiopski muzułmanin. Natomiast przedstawicielem chrześcijańskiej większości Etiopczyków jest Mulatu Astatke – bez wątpienia największa gwiazda muzyczna z tego kraju. Astatke urodził się w środkowej Abisynii, w bogatej rodzinie należącej do narodu Oromo. Jego rodziców stać było na to,Czytaj dalej…

Filmy bollywoodzkie często określa się mianem kina masala, bo jest w nich wszystko: komedia, musical, dramat, kryminał, no i wątek romantyczny. Podobnie masalą można nazwać twórczość pewnego sound systemu z Londynu o nazwie Asian Dub Foundation. Ragga, jungle, electronica, dub, hip-hop, dancehall, bhangra, rock, a nawet… elementy punku! Zaiste, mieszankaCzytaj dalej…

Arash to w tradycji perskiej mityczny łucznik. Jego pomnik stoi na północy Teheranu, przed Pałacem Saadabad, obecnie rezydencją prezydenta Islamskiej Republiki Iranu. Arash to także imię wokalisty, który wprowadził język perski na europejskie i światowe parkiety taneczne, tak jak wcześniej uczynił to duet Antique z językiem greckim czy Tarkan zCzytaj dalej…

Na początku lat 90. XX w. klubowe parkiety Europy opanowało dwóch Jamajczyków serwujących bardziej popową wersję muzyki raggamuffin (czyli przodka dzisiejszego dancehallu!). Shabba Ranks przedstawiał siebie jako „Mr. Loverman”, natomiast Shaggy był „Mr. Boombastic”. Tymczasem w Wielkiej Brytanii pewien potomek Pendżabczyków z Indii, Steven Kapur, wystartował z prawdziwym koktajlem multiCzytaj dalej…

Jest rok 2005. Dzięki muzycznemu magowi z Hiszpanii Manu Chao, świat poznaje dwójkę niewidomych wokalistów z Mali, prywatnie parę małżeńską, Amadou Bagayoko i Mariam Doumbię, czyli Amadou & Mariam. To właśnie Manu Chao był producentem przebojowego kawałka „Politic Amagni” („Politycy nie są dobrzy”; utwór ten zamieszczam na końcu wpisu) orazCzytaj dalej…

Muzyka reggae w Afryce to przede wszystkim trzy wielkie nazwiska: nieżyjący już Południowoafrykańczyk Lucky Dube oraz dwaj Iworyjczycy: Tiken Jah Fakoly i Alpha Blondy. Jako pierwszym wypada się zająć tym artystą z ww., który urodził się najwcześniej, a więc Alphą Blondym. Dzisiejszy gwiazdor afrykańskiego reggae przyszedł na świat jako SeydouCzytaj dalej…

Mamy rok 1997. Na antenach rozgłośni radiowych w całej Europie zaczyna królować utwór „Şımarık” w wykonaniu Tarkana. Po raz pierwszy w historii muzyka turecka (na razie w postaci jednego utworu) przyciąga aż takie zainteresowanie słuchaczy. Do tego wykonawca jest nieziemsko przystojny i ma niezły głos. Zaczyna się moda na tureckiCzytaj dalej…

Afryka – zdaniem wielu kolebka muzyki. Afroamerykanie, ale nie tylko oni, twierdzą, że blues pochodzi z Afryki. Rock and roll wywodzi się z bluesa, więc poniekąd również pochodzi z Afryki. Ale w Afryce powstało wiele innych gatunków muzycznych, m.in. afrobeat. Za twórcę afrobeatu, czyli połączenia muzyki highlife, funku i jazzuCzytaj dalej…

Gdy mówimy o współczesnej muzyce etiopskiej, na myśl przychodzą dwa nazwiska- Mulatu Astatke (twórca ethio-jazzu) oraz Mahmoud Ahmed. Z tym że ten pierwszy skupił się głównie na nagraniach instrumentalnych, zaś atutem starszego o 2 lata Mahmouda Ahmeda jest głos. Trzeba od razu dodać, że to naprawdę ewenement, że najpopularniejszy wokalistaCzytaj dalej…

Przyzwyczajeni jesteśmy do tego, że muzycy z Ameryki Południowej i Środkowej, zwłaszcza ci o ciemniejszym kolorze skóry, często wplatają do swej twórczości elementy afrykańskie. To tzw. back to the roots. Jednak mało osób w Polsce wie, że występuje również działanie przeciwne – jest cała masa Afrykanów grających salsę czy rumbę,Czytaj dalej…

Jeśli uważamy, że nazwanie przez Robinsona Cruzoe swojego karaibskiego towarzysza Piętaszkiem (ang. Friday), tylko dlatego, że spotkał go w piątek, było głupie to, co powiedzieć o oficjalnym imieniu Sunday nadanym chłopcu z Nigerii, tylko dlatego że urodził się w niedzielę? A tak właśnie było w przypadku późniejszego króla muzyki jùjú.Czytaj dalej…

Nie zastanawiałem się długo nad tym, kogo mam przedstawić pierwszego. Aaradhna pasuje idealnie. I nie chodzi jedynie o jej imię, zaczynające się od dwóch liter „a”. Wystarczy powiedzieć, że pani Aaradhna Jayantilal Patel (tak brzmi jej pełne nazwisko) urodziła się w rdzennie maoryskim nowozelandzkim miasteczku Porirua, że jej ojciec jestCzytaj dalej…

Nie ma kultury i historii danego kraju czy regionu bez muzyki i tańca. Tak samo jest w przypadku Palestyny. Dabka, czyli narodowy taniec Palestyńczyków, jest silniej z nimi związany niż oberek czy mazurek z Polakami. Ale al-Filastin (arabska nazwa kraju) to nie tylko dabka i muzyka grana na instrumencie oud.Czytaj dalej…

Zbliża się Dzień Wszystkich Świętych, potocznie zwany Świętem Zmarłych. Przez ostatni rok opuściło nas wielu artystów world music. Tak się złożyło, że każdy kontynent stracił w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy wielką gwiazdę muzyki światowej. Europa włoskiego piosenkarza pop Toto Cutugno, Afryka grającą na mbirze Stellę Chiweshe z Zimbabwe, Azja gwiazdęCzytaj dalej…

Zbliża się Dzień Wszystkich Świętych, potocznie zwany Świętem Zmarłych. Przez ostatni rok opuściło nas wielu artystów world music. W ciągu ostatnich dwunastu miesięcy największe straty poniosły zespoły muzyczne. Zmarli: Seeco Patterson z The Wailers, Astro z UB40, Robbie Shakespeare z duetu Sly & Robbie, Garth Dennis z Black Uhuru, WirasakCzytaj dalej…

Zbliża się Dzień Wszystkich Świętych, potocznie zwany Świętem Zmarłych. Przez ostatni rok opuściło nas wielu artystów world music. Jeżeli wziąć pod uwagę narodowość, to największe straty poniosła Brazylia, przy czym odeszli sami mężczyźni w wieku 75+ – między 02.11.2020 r. a 31.10.2021 r. zmarli: Nelson Sargento (96 lat), Raul deCzytaj dalej…

Niespełna miesiąc temu w wieku 57 lat zmarł Martin Eloh Kwack, lepiej znany jako Wes Madiko, wykonawca przeboju „Alane”, do którego napisał także tekst w języku duala. Utwór „Alane” okazał się jednym z przebojów roku 1997 w Europie, osiągnąwszy pierwsze miejsca na listach hitów w Austrii, Belgii, Francji i Holandii.Czytaj dalej…

Zbliża się Dzień Wszystkich Świętych, potocznie zwany Świętem Zmarłych. Przez ostatni rok opuściło nas wielu artystów world music. Jeśli chodzi o wykonawców z najwyższej półki tego gatunku muzycznego, to największe straty odnotowała Jamajka. Glen Brown, Bob Andy, Millie Small, Bunny Lee czy Toots Hibbert i Hux Brown z zespołu TootsCzytaj dalej…

Lapończycy (nazwa własna Saami lub Sámi) – potomkowie pierwotnej ludności Skandynawii żyjący w większości w krainie zwanej Laponią (Sápmi), rozciągającej się na terytorium Rosji, Finlandii, Szwecji i Norwegii. Wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO Laponia przez wiele dzieci, a także przez część dorosłych, uważana jest za siedzibę Świętego Mikołaja, zaśCzytaj dalej…

Gwinea Równikowa. Jedna z czterech Gwinei na świecie i trzech w Afryce. 141. kraj na świecie pod względem wielkości i 153. pod względem liczby ludności, która wynosi nieco ponad 1 700 tys. Była kolonia hiszpańska i jedyny kraj na kontynencie afrykańskim, w którym językiem urzędowym jest właśnie hiszpański. Do połowyCzytaj dalej…

Świat ciągle walczy z epidemią koronawirusa. Wśród ofiar najczęściej znajdują się osoby starsze, ale nie tylko. Wirusowi nie robi różnicy to, czy zaatakuje osobę biedną czy bogatą, celebrytę z pierwszych stron gazet czy kogoś zupełnie anonimowego, inteligenta z miasta czy osobę po podstawówce ze wsi. Nie ma również znaczenia profesjaCzytaj dalej…

Gabon – niewielki kraj afrykański, mylący się niektórym Polakom z Gambią (nie to położenie, nie ten język urzędowy). O Gabonie było głośno w naszym kraju ponad 10 lat temu. Wtedy to Jarosław Kaczyński błysnął swoją wiedzą. Pytany dlaczego krytykując premiera Donalda Tuska odwołał się do Gabonu odpowiedział m.in. że GabonCzytaj dalej…