Największą gwiazdą muzyki world tegorocznego Festiwalu Skrzyżowanie Kultur będzie Afroperuwianka Susana Baca. Natomiast najbardziej znany artysta w ogóle, bez podziału na style muzyczne, jaki pojawi się na FSK to bez wątpienia Omar Sosa. Owszem, Kubańczyk rodem z Camaguey wplata w swych utworach rytmy latino, ale który jazzman z Ameryki ŁacińskiejCzytaj dalej…
Miesiąc temu, w wieku 80. lat, zmarła Dolores Vargas – najsłynniejsza wokalistka hiszpańska lat 50., 60. i 70. XX w. María Dolores Castellón Vargas, bo tak brzmiało jej pełne nazwisko, urodziła się w Barcelonie, ale jej rodzice byli Gitanos (hiszpańskimi Romami) pochodzącymi z okolic Walencji. Jak to u Romów bywaCzytaj dalej…
Grecja raczej nie kojarzy się z muzyką. Oczywiście zaraz włączy nam się z tyłu głowy motyw przewodni z filmu „Grek Zorba” w reżyserii Michaela Cacoyannisa (za muzykę odpowiadał tam Mikis Theodorakis). Pokolenie trzydziesto- czy czterdziestolatków na pewno zna taneczny kawałek „Opa Opa”, wykonywany przez zespół Antique, czyli duet Greków mieszkającychCzytaj dalej…
Imię Ehsaan w językach hindi i urdu oznacza dosłownie „umiłowany (przez Boga)”. Nie wiem, jak się ma rzecz z Bogiem, natomiast jeśli chodzi o muzykę to z pewnością Ehsaan Noorani jest w Indiach umiłowanym kompozytorem i gitarzystą, wszak to 1/3 formacji Shankar-Ehsaan-Loy (w skrócie SEL, pozostali artyści to wokalista iCzytaj dalej…
Przełom lat 80. i 90. XX w. to nie tylko upadek komunizmu w Europie Wschodniej, to także pojawienie się nowego gatunku muzycznego – eurodance. Sama nazwa pojawiła się później, na początku mówiono po prostu dance. Jednym z prekursorów eurodance’u był 33-letni wówczas Alban Uzoma Nwapa, początkujący stomatolog mieszkający w Sztokholmie,Czytaj dalej…
W Rio de Janeiro rozpoczęły się właśnie Jogos Olímpicos de Verão de 2016, czyli XXXI Letnie Igrzyska Olimpijskie. Ale tradycyjnie, zanim na sportowe obiekty wyjdzie ponad 10 tys. zawodników z 204 krajów (+ po raz pierwszy Reprezentacja Uchodźców) musiała odbyć się ceremonia otwarcia, a podczas niej, jak zawsze przy tegoCzytaj dalej…
Kilkanaście dni temu w Ciechocinku zakończył się XX Międzynarodowy Festiwal Piosenki i Kultury Romów. Imprezę od ośmiu lat prowadzi ta sama dwójka osób: Anna Popek oraz Dziani Szmidt. Anny Popek nie trzeba przedstawiać. Natomiast Dziani Szmidt jest najmłodszym z trojga dzieci Dona Vasyla, chyba najbardziej znanego Roma w Polsce. PozostałaCzytaj dalej…
Świat z niepokojem przygląda się ISIS (Daesh), czyli Państwu Islamskiemu w Iraku i Syrii, mającemu obecnie we władaniu olbrzymie połacie ziem, na których żyli i żyją m.in. Kurdowie – najludniejszy naród na świecie pozbawiony swojego kraju. Pozostawiając sprawy polityki i wojskowości z boku należy powiedzieć, że Kurdowie udzielali się iCzytaj dalej…
Są tacy artyści, których nazwiska kojarzy się od razu po wymienieniu ich największego przeboju. Wiadomo, że jak powiemy „Yé ké yé ké” to na myśl przyjdzie Gwinejczyk Mory Kanté; gdy usłyszymy „Aïchę” to pojawi się przed oczyma Khaled; z kolei np. „Zaâma Zaâma” to inny Algierczyk, Takfarinas. Podobnie jest zCzytaj dalej…
Blues pochodzi z Afryki. Tak twierdzi wielu znawców tematu. Ta muzyka nie powstała ani na plantacjach na południu Stanów Zjednoczonych, ani jako tzw. work songs, czyli pieśni wykonywane przez czarnych więźniów w czasie przymusowej pracy. Blues istniał już wcześniej. Potwierdzeniem tej śmiałej skądinąd teorii jest muzyka malijskich griotów. Oczywiście kiedyśCzytaj dalej…
Niesamowita sprawa! Zjawisko bez precedensu! W sieci kin multipleksowych śmiga od jakiegoś czasu film… egipski! „Idol z ulicy” („Ya tayr al-tayer”) w reżyserii twórcy słynnego „Omara”, Hany’ego Abu Assada, to autentyczna historia Mohammada Assafa – Palestyńczyka urodzonego w Libii, który w 2013 r. wygrał arabską wersję programu „Idol”. Po wyjściuCzytaj dalej…
Kilkanaście dni temu w wieku 84 lat zmarła Anne-Marie Nzié. Nazywano ją „La Voix d’or du Cameroun” („Głosem Kamerunu”), ale także Królową Kamerunu, Królową-Matką Muzyki Kameruńskiej oraz Królową Bikutsi. Bikutsi to taneczny gatunek muzyczny powstały w latach 20. XX w. na terenie dzisiejszego Kamerunu. Znawcy tematu twierdzą, że bikutsi toCzytaj dalej…
Muzykę reggae znają wszyscy. Oczywiście w Polsce ta wiedza w 95% ogranicza się do najbardziej znanych utworów Boba Marleya, plus ewentualnie Daab i „W moim ogrodzie”. Jednak prawdziwi fani reggae wiedzą, że tak jak po reggae przyszła pora na raggamuffin i dancehall, tak przed reggae była ska i rocksteady, zaśCzytaj dalej…
Wg oficjalnych danych prym wśród najbiedniejszych krajów świata wiedzie Afryka. Na 10 najbiedniejszych państw naszego globu 8 to kraje afrykańskie. Do tego przeludnione i nękane klęskami żywiołowymi Haiti oraz targany wojnami i konfliktami Afganistan. No właśnie, Afganistan. Wydawałoby się, że w takim rejonie świata, gdzie bieda aż piszczy a religijnychCzytaj dalej…
Bohater dzisiejszego odcinka „Muzyki world od A do Z” nie wykonuje muzyki world, muzyki etnicznej ani nawet folkowej. Nie mogłem go jednak pominąć. To tak jakby omawiając muzykę afroamerykańską nie wspomnieć o takim artyście, jak Scott Joplin, choć jego ragtime’y bardziej przypominały muzykę Białych niż to, co robili w tamtymCzytaj dalej…
Tydzień temu świat obiegła wiadomość o kolejnej gwieździe muzyki, która odeszła z ziemskiego padołu. O ile jednak David Bowie i Prince byli w Polsce powszechnie znani, to w przypadku pana o nazwisku Jules Shungu Wembadio Pene Kikumba pojawiało się pytanie „Kto to?”, i nawet podanie pseudonimu scenicznego Papa Wemba niewieleCzytaj dalej…
Tytułowany jest żyjącym królem samby, mistrzem stylu MPB (música popular brasileira – brazylijski pop). Jest jednym z najbardziej prominentnych Afrobrazylijczyków w szołbiznesie. W dorobku ma 40 solowych płyt, krajowy Order Zasługi dla Kultury (Ordem Nacional do Mérito Cultural), wiele nagród muzycznych oraz tytuł honorowego obywatela Rio de Janeiro. O kogoCzytaj dalej…
Niedzielny wieczór. W telewizji kolejny odcinek „Tańca z gwiazdami”. Jednym z obowiązkowych tańców jest oczywiście salsa. Widzowie ulegają magii tanecznych kroków bijąc po zakończeniu pokazu gromkie brawa. Ale nie sądzę, by ktokolwiek z widowni znał nazwisko Tite Curet Alonso. Mało tego, myślę, że tego nazwiska nie znają również jurorzy. WCzytaj dalej…
Gdyby zapytać o najwybitniejszą polską piosenkarkę w historii, otrzymałoby się pewnie tyle odpowiedzi, ilu byłoby odpowiadających. Ciężka sprawa. Natomiast wygląda to prościej, jeśli chodzi o wokalistkę latynoamerykańską. Nie, z całym szacunkiem, ale to nie byłaby Shakira, Jennifer Lopez czy nawet Gloria Estefan. Te panie pochodzenia latynoskiego są znane i cenioneCzytaj dalej…
Ulubionym pytaniem Mamadou Dioufa, Senagalczyka od ponad 25 lat mieszkającego w Warszawie, który prowadził w Jazz Radiu i Radiu PIN audycje z muzyką świata *, jest z pozoru niewinna zagadka „Ile mamy na świecie Gwinei?”. Osoba lubiąca geografię bez trudu odpowie, że cztery, przy czym w każdej z nich obowiązujeCzytaj dalej…
Dla laika z Polski Hindus to Hindus, nieważne czy jest to ktoś z północy Indii, z południa czy nawet NRI (Non Resident Indian – Hindus mieszkający poza krajem). Wydaje mi się, że działa to nieco na podobieństwo Chin, że niby wszyscy Chińczycy są tacy sami. Oczywiście nie są, Kraj ŚrodkaCzytaj dalej…
1 stycznia 2000 r., ponad 16 lat temu (jak ten czas szybko leci!). Tego dnia na rynku muzycznym ukazał się nowy singiel Stinga, 35. singiel w jego karierze. Tym razem w utworze „The Desert Rose” („Pustynna róża”) brytyjskiemu wokaliście pomagał niemal nieznany w Polsce niski brunet z rewelacyjną modulacją głosuCzytaj dalej…
Arabska wiosna, zwana także Arabskim przebudzeniem, która w latach 2010-2013 zmiotła ze stołków takich satrapów jak Zin al-Abidin bin Ali (Tunezja), Mu’ammar al-Kadafi (Libia), Hosni Mubarak (Egipt) czy Ali Abdullah Salah (Jemen), dotarła także do Algierii. Jednak masowe protesty nie doprowadziły do istotnych roszad w rządzie, prezydent Abdulaziz Bouteflika pozostałCzytaj dalej…
Wykonawcami indyjskiej muzyki klasycznej są zarówno hinduiści, jak i muzułmanie. Tyle że tym pierwszym przed nazwiskiem dodaje się słowo „Pandit”, zaś drugim „Ustad”. Oczywiście tyczy się to jedynie artystów wybitnych, mistrzów gry na tabli (indyjskim bębnie), sitarze (rodzaju gitary), sarodzie (inny instrument strunowy) czy choćby flecie bansuri. Maestrem, jeśli chodziCzytaj dalej…
Wg kalendarza chińskiego od tygodnia mamy nowy rok. To Rok Ognistej Małpy. Z tej okazji nie może w naszym cotygodniowym cyklu zabraknąć silnego akcentu chińskiego. Nie zastanawiałem się długo nad wyborem. Sammi Cheng, bo o niej dziś mowa, jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych współczesnych chińskich wokalistek. Sammi przyszła na światCzytaj dalej…
Szesnaście lat temu zimy w Polsce były jeszcze prawdziwymi zimami. Z mrozem i ze śniegiem. Podczas jednej z takich zim, którą spędzałem w małej miejscowości na Warmii w domku należącym do mojego tunezyjskiego znajomego, Moncefa Chaheda, i jego polskiej żony, nudziłem się niemożebnie. W domku, a właściwe w starej rozsypującejCzytaj dalej…
Każda osoba choć trochę orientująca się w temacie kina bollywoodzkiego wie, że w indyjskich filmach nie śpiewają aktorzy. Aktorzy ruszają jedynie ustami, śpiewaniem zajmują się tzw. playback singers. Śmiało mogę powiedzieć, że dla mnie playback singerzy to absolutne mistrzostwo świata. Uwielbiam ich głosy, tak samo, jak uwielbiają ich miliony HindusówCzytaj dalej…
Jest coś takiego, co sprawia, że wielu Polaków zachwyca się Turcją i tym, co tureckie. I nie chodzi tu tylko o względy turystyczno-wypoczynkowe. Wystarczy wspomnieć bardzo popularne ok. 30 lat temu tureckie swetry. Wystarczy napomknąć o wzroście zainteresowania nad Wisłą tureckim popem, a to za sprawą przystojnego Tarkana i jegoCzytaj dalej…
Brazylia kojarzy się nam przede wszystkim z piłką nożną i sambą. I nie ma sensu z tym dyskutować. Ale sama samba dzieli się na wiele podgatunków. Samba canção jest nieco podobna do argentyńskiego tanga i kubańskiego bolera; samba gafeira odzwierciedlała rytm brazylijskiej ulicy; zaś bossa nova to połączenie samby iCzytaj dalej…
To była połowa lat 90. XX w. Muzycznie żyłem wtedy w świecie czarnego amerykańskiego hip-hopu, który za sprawą m.in. Run DMC, Public Enemy, Ice Cube’a czy A Tribe Called Quest przeżywał wtedy swoje najlepsze lata. Pewnego razu skacząc w radiu po beznadziejnych stacjach muzycznych, moje ucho zatrzymało się na niesamowitejCzytaj dalej…
Przyzwyczailiśmy się już do tego, że angielsko- czy francuskojęzyczne piosenki w Europie śpiewane są także przez artystów pochodzenia afrykańskiego lub karaibskiego. Ba, właśnie ci artyści pchnęli przemysł muzyczny Francji i Wielkiej Brytanii do przodu dodając piosenkom świeżości i rytmiczności. Co innego z Półwyspem Iberyjskim. O Portugalii i Buraka Som SistemaCzytaj dalej…
Burning Spear to bezsprzecznie największa żyjąca gwiazda reggae. Nie ma już z nami Boba Marleya, Petera Tosha, Dennisa Browna. Jest za to król roots reggae – Burning Spear, czyli Płonąca Włócznia (pseudonim na cześć wyzwoliciela Kenii spod rządów brytyjskich, Jomo Kenyatty). Tak jak jego rówieśnik, Bob Marley, Płonąca Włócznia urodziłCzytaj dalej…
Skomponował muzykę do ponad 320 filmów bollywoodzkich, a także kilku tollywoodzkich, bengalskich, marathi i kollywoodzkich. Był jednym z pierwszych tak znanych twórców soundtracków do filmów indyjskich. Dzięki niemu sławę osiągnęli Asha Bhosle (jego późniejsza żona) i Kishore Kumar. Rahul Dev Burman, bo o nim mowa, był jedynym synem Sachina DevaCzytaj dalej…
Na początku była semba, jak nie bez słuszności twierdzą mieszkańcy Angoli, protoplastka brazylijskiej samby. Potem zapanował szał na kizombę – szkoły nauki tańca tego stylu muzycznego są i w Polsce. Najnowszym przebojem pochodzącym z Angoli jest zaś kuduro (czyt. z portugalska kuduru), czyli semba, zouk, soca i dźwięki afrykańskie polaneCzytaj dalej…
Już za chwile, 1. listopada, czyli czas, w którym wspominamy tych, których już nie ma pośród nas. W ciągu minionego roku odeszło sporo artystów world music. Przypomnijmy pokrótce sylwetki niektórych z nich. Morteza Pashaei (pers. مرتضی پاشایی) (11.08.1984, Teheran, Iran – 14.11.2014, Teheran, Iran) – irański muzyk, kompozytor i wokalistaCzytaj dalej…
Buena Vista Social Club. Nie ma chyba osoby słuchającej muzyki, która nie znałaby tej grupy. Jeden film Wima Wendersa z aktywnym udziałem Ry’a Coodera w odkurzaniu dawnych gwiazd muzyki kubańskiej uczynił więcej niż kilkadziesiąt lat lansowania rumby czy cha-chy w na zawodach tańców towarzyskich. Najlepiej fenomen Buena Visty zilustrują liczby.Czytaj dalej…
Bob Marley, ikona nie tylko reggae, ale i ogólnie całej współczesnej muzyki nazywał go swoim ulubionym piosenkarzem. Inni zwali go „Księciem reggae”. O kim mowa? Któż jest bohaterem dzisiejszego odcinka „Muzyki world od A do Z”? To Dennis Brown, postać w Polsce raczej nieznana. Oczywiście każdy kojarzy Marleya, wielu PeteraCzytaj dalej…
Jest bez wątpienia jednym z najbardziej znanych wykonawców brazylijskich średniego pokolenia, głosem diaspory afrobrazylijskiej, świadomym piosenkarzem i gwiazdą muzyki axé. Antonio Carlos Santos de Freitas, bo o nim mowa, podobnie jak styl axé, pochodzi z Salvador de Bahia, pierwszej stolicy Brazylii, a jednocześnie miasta, w którym znaczny odsetek stanowią czarniCzytaj dalej…
Przyznam szczerze, że trudno mi odnaleźć w pamięci artystę spoza Europy i Ameryki, który odwiedził Polskę częściej niż Richard Bona. Nawet jeśli ktoś takowy jest, to jego koncerty i tak dorównują temu, co się dzieje podczas występów pana Bony. A na dowód, że ilość odwiedzin naszego kraju przez muzyka jestCzytaj dalej…
Pod koniec tegorocznych wakacji członkowie zespołu Big Cyc przekazali mediom hiobową wiadomość. W czasie pobytu na urlopie w Egipcie utonął Daniel Osafo Oware, znany swego czasu jako Calabash, rapper, muzyk, showman, aktor, popularyzator kultury afrykańskiej w Polsce. Artysta nurkował podziwiając rafy koralowe. Niestety, nie wrócił już do naszego kraju, wCzytaj dalej…
Zmiana ustrojowa w Polsce, jeśli chodzi o muzykę, przyniosła nam kasety magnetofonowe sprzedawane z łóżek polowych niemal na każdym większym bazarze. Z czasem kasety zostały zastąpione przez równie pirackie płyty CD, ale nim to się stało, mieliśmy jeszcze jeden „powiew Zachodu”. Oto w centrach dużych miast pojawili się… Indianie. PrawdziwiCzytaj dalej…
Czasami człowiek zastanawia się, ile zależy od przypadku. Wg mnie sporo. Ot, choćby przykład sprzed kilkunastu dni. Szperając internetowo wśród używanych płyt kompaktowych oferowanych na najpopularniejszym portalu aukcyjnym w Polsce natrafiłem na CD Turka o niewiele mówiącym mi nazwisku Fecri Ebcioğlu. Ów nieżyjący (zmarł w 1989 r.) Stambulczyk był prawdziwymCzytaj dalej…
Ostatnie dni czy nawet tygodnie to w Polsce (i nie tylko) fala upałów. Idealnym rozwiązaniem na upał wydaje się być… kula śniegowa! Ale jaka kula! Prosto z Kuby. W dodatku jak najbardziej czarna kula śniegowa. Bola de Nieve (po hiszpańsku „kula śniegowa”) to pseudonim sceniczny jednego z najbardziej znanych wokalistówCzytaj dalej…
Michael Rose, Don Carlos, Junior Reid, Sly Dunbar, Robbie Shakespeare – to pięć nazwisk, które mówią wszystko każdemu fanowi muzyki reggae. Michael Rose – najbardziej znany wokalista śpiewający charakterystycznym stylem zwanym tu tu tweng. Don Carlos – twórca utworu „Young Girl”, który wg piszącego te słowa jest jednym z najładniejszychCzytaj dalej…
Rosja, a właściwie Federacja Rosyjska. Co wiemy dzisiaj o narodach, które ją tworzą? Wszakże nie ma już ZSRR, z Tadżykistanem, Kirgistanem, Armenią czy Gruzją w jego granicach. Są za to m.in. Buriaci, Czuwasze, Dołganie, Tatarzy, Mordwini, Bałkarzy czy Karaczajowie. I właśnie pochodzenie karaczajskie ma jeden ze zwycięzców Eurowizji, obywatel FederacjiCzytaj dalej…
