Najbardziej niespokojnym krajem Ameryki Łacińskiej ostatnich miesięcy jest z pewnością Wenezuela. Prezydent Nicolas Maduro, który mimo licznych protestów opozycji wciąż utrzymuje się przy władzy, ostatnio podporządkował sobie parlament. Juan Guaido, uznawany przez liczne kraje zachodnie za tymczasowego prezydenta kraju, przestał być szefem Zgromadzenia Narodowego. W całym państwie panuje chaos i,Czytaj dalej…
Kilkanaście dni temu w Nowym Jorku w wieku 71 lat zmarła Kehinde Lijadu, połowa najbardziej znanego żeńskiego zespołu afrykańskiego lat 70. XX w. – Lijadu Sisters. Kehinde, która przegrała wieloletnią walkę z rakiem, była siostrą bliźniaczką Taiwo. Lijadu Sisters nazywano afrykańskimi Pointer Sisters, choć w składzie grupy były dwie, aCzytaj dalej…
1 października zmarł w Pradze Karel Gott – piosenkarz-legenda, najbardziej znany czeski artysta estradowy na świecie. Pokolenia dzisiejszych 40-, 50- czy 60-latków kojarzą Gotta, nawet jeśli na co dzień nie słuchali tego rodzaju muzyki. Młodsi pewnie mieliby problem z podaniem choćby jednego utworu artysty z Pilzna. Jednakowoż dla jednych iCzytaj dalej…
Są dwa rejony świata, w których wykonawców płci męskiej w wieku, powiedzmy, do 30 lat nazywa się młodymi, i to jak najbardziej oficjalnie. W Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej kiedyś był to przedrostek Little (Little Richard, Little Sony, Little Waler), później królował już afroamerykański skrót Lil’ (Lil’ Bow Wow, Lil’ Wayne,Czytaj dalej…
Niewielu polskich artystów nagrywa płyty razem ze światowymi gwiazdami muzyki. Powody są różne, i z pewnością nie chodzi tu jedynie o kwestię finansową. Tym bardziej cieszą oko i ucho takie perełki, jak wydany 2,5 roku temu wspólny album Anny Marii Jopek i Gonzalo Rubalcaby pt. „Minione”. Na płycie, oprócz klasykaCzytaj dalej…
Przeciętnemu Kowalskiemu Gambia kojarzyć się może z relatywnie tanimi wycieczkami do Afryki proponowanymi przez pewne biuro podróży (opcja Senegal – Gambia lub Senegal – Gambia – Gwinea Bissau) albo z tym, że 3,5 roku temu ówczesny dyktator tego kraju, Yahya Jammeh, ogłosił rządzone przez siebie państwo republiką muzułmańską, w którejCzytaj dalej…
Jedną z gwiazd tegorocznej edycji Festiwalu Skrzyżowanie Kultur będzie 62-letni Libańczyk od 40 lat mieszkający w Bawarii, mistrz gry na arabskiej lutni ud, Rabih Abou-Khalil. Z artystą tym po raz pierwszy zetknąłem się, oczywiście nie osobiście, w czasach, gdy o muzyce world nie wiedziałem prawie nic. Nie było jeszcze wtedyCzytaj dalej…
Tajlandia kojarzy się nam z rajskimi plażami, „egzotycznym” jedzeniem, panami udającymi panie, Bangkokiem, masażami, boksem muay thai, ale z pewnością nie z muzyką. A już z muzyką rockową to bardziej kojarzyć się mogą np. Chiny czy Japonia. A jednak muzycznie kraj rządzony przez Ramę X (oficjalny tytuł: Phrabat Somdet PhraCzytaj dalej…
Królową playback singers, czyli wokalistów, którzy śpiewają w indyjskich filmach, jest bez wątpienia Lata Mangeshkar. To wiedzą ludzie od Sydney przez Durban aż po Londyn. W Warszawie nie wiedzą, gdyż boom na filmy bollywoodzkie dawno u nas minął, a nawet gdy był, to nastoletnie polskie fanki filmów z Indii wzdychałyCzytaj dalej…
Początek lat 90. XX w. był dla mnie tym czasem, w którym odkrywałem muzykę. Głównie był to afroamerykański hip-hop oraz soul i r/b. Nie działo się to przy pomocy radia (o internecie nikt wtedy nie marzył), bo nasze stacje radiowe były, i nadal są, sprofilowane na biały anglosaski pop-rock. KablówkiCzytaj dalej…
W ostatnim czasie zmarło dwóch bardzo sędziwych ludzi związanych z kulturą afrykańską: 9. marca w Abidżanie ostatnie tchnienie w wieku 103 lat wydał iworyjski pisarz i poeta Bernard Binlin Dadié, natomiast 4 dni później w stolicy Ghany Akrze swój 97-letni żywot zakończył etnomuzykolog i kompozytor Joseph Hanson Kwabena Nketia, znanyCzytaj dalej…
Na pytanie jakiej narodowości był zmarły miesiąc temu Leo de Castro większość osób odpowiedziałaby: Kubańczyk, Wenezuelczyk, Filipińczyk, może Hiszpan. Tymczasem ten wokalista i gitarzysta funkowo-soulowy przyszedł na świat w rodzinie maoryskiej w Nowej Zelandii. Jego pełne nazwisko brzmiało Kiwi Leo de Castro Kino, przy czym człon Leo de Castro zostałCzytaj dalej…
Miesiąc temu zmarła kolejna wielka gwiazda muzyki world pochodząca z Zimbabwe. Po Oliverze Mtukudzim Najwyższy wezwał do siebie starszą niemal o jedno pokolenie, 83-letnią Dorothy Masukę. Różnica między Mtukudzim a Masuką była jednak taka, że Oliver, czyli po prostu Tuku, pochodził z grupy etnicznej Szona i żył oraz tworzył wCzytaj dalej…
Trzy tygodnie temu w wieku 63 lat odszedł z tego świata kolejny wielki artysta afrykański. Po przedwczesnej śmierci Ugandyjczyka Geoffreya Oryemy oraz Zimbabweńczyka Olivera Mtukudziego tym razem Najwyższy wezwał do siebie Joba Sedę, lepiej znanego jako Ayub Ogada – wokalistę, muzyka i kompozytora pochodzącego z Kenii. Być może zwykłemu KowalskiemuCzytaj dalej…
Pod koniec stycznia świat obiegła smutna wiadomość. W Harare w wieku 66 lat zmarł Oliver Mtukudzi, zwany często po prostu Tuku, najbardziej znany na naszym globie muzyk i wokalista z Zimbabwe. To tak jakby w Polsce ponownie odszedł na łono Abrahama Czesław Niemen. W istocie, w chwili śmierci w 2004Czytaj dalej…
W czasie, gdy Polska żyła katastrofą w kopalni w czeskiej Karwinie, w której zginęło 13 górników, w tym 12 Polaków, a później także śmiercią pięciu nastolatek w escape roomie w Koszalinie, reszta świata (a przynajmniej jego nie-biała część) opłakiwała ofiary tsunami w Indonezji, pośród których znalazło się 3/4 zespołu Seventeen.Czytaj dalej…
Był rok 2002 lub 2003, dokładnie już nie pamiętam. Na antenie warszawskiego Radia Kolor pojawiła się nowa audycja prowadzona przez Anetę Wronę oraz Kanadyjczyka Daniela Feista. Nazwy audycji już dzisiaj nie pomnę, ale muzyka, którą wtedy puszczano znacznie różniła się od anglosaskiej papki prezentowanej przez polskie stacje radiowe. Nie byłoCzytaj dalej…
To był niezwykle energetyczny koncert. Kilkanaście dni temu, 19. listopada, w gdańskiej Ergo Arenie wystąpiła dwójka artystów, którzy pozornie mało do siebie pasują. Jeden z nich jest szczupłym blondynem (fakt, że tlenionym), białym Anglikiem od lat grającym i śpiewającym melodyjnego rocka. Za 3 lata stuknie mu siedemdziesiątka. Drugi liczy ponadCzytaj dalej…
Jest rok 1994. W Polsce, gdzie dopiero co upadła komuna, żyje się ciężko. Kto nie kombinuję (czytaj: nie sprzedaje na Stadionie Dziesięciolecia), ten nie żyje w luksusie. Ludzie kultury i sztuki, czyli aktorzy, pisarze, piosenkarze, nie mają wcale lepiej, no chyba, że są gwiazdami disco polo. I nagle njus naCzytaj dalej…
Na kilka dni przed rozpoczęciem 14. edycji Festiwalu Skrzyżowanie Kultur świat obiegła smutna informacja – sześć dni po swoich 60. urodzinach na atak serca zmarł Rachid Taha, najbardziej europejski wykonawca algierski.Czytaj dalej…
Niedzielnym koncertem polsko-irlandzkiego zespołu Whistleberries rozpoczyna się XIV Festiwal Skrzyżowanie Kultur. Nie będzie to jedyny irlandzki akcent tegorocznej edycji, bowiem już następnego dnia, w poniedziałek, w ramach warsztatów dla najmłodszych wystąpi formacja Ceol Connected. Z kolei jeżeli chodzi o Polskę to w ramach cyklu „Sounds Like Poland” na scenie zobaczymyCzytaj dalej…
Przez wiele lat jednym z symboli Afryki w Warszawie był mieszczący się na Saskiej Kępie lokal Café Baobab, w którym zresztą miałem ogromną przyjemność przeprowadzić wywiad z Becayem Awem. W sezonach letnich pod Baobabem odbywało się dużo koncertów. Lokalu, prowadzonego przez byłego koszykarza Polonii Warszawa Aziza Secka, na Saskiej KępieCzytaj dalej…
Jedną z gwiazd zbliżającego się Festiwalu Skrzyżowanie Kultur będzie Nneka Egbuna, czyli po prostu Nneka, niemiecka wokalistka soulowa i aktorka pochodząca z Nigerii. Nneka przyszła na świat w mieście Warri, w leżącym nad Zatoką Gwinejską stanie Delta. Jej mama jest Niemką, zaś po ojcu Nneka należy do grupy etnicznej Igbo,Czytaj dalej…
Atak gwiazd! I to nie jakichś dawno wypłowiałych twórców jednego przeboju, szumnie anonsowanych w jednej z większych komercyjnych stacji TV. W ciągu niemal tygodnia pojawią się w Warszawie artyści z ekstraklasy muzyki world. Tylu pierwszoplanowych wykonawców podczas jednej edycji Festiwalu Skrzyżowanie Kultur jeszcze nie było. Waldemar Bastos z Angoli, MariaCzytaj dalej…
W zeszłym roku obchodził 45. urodziny. Był gospodarzem obu edycji programu „Star Voice of India” (samo Voice of India, to nazwa indyjskiego wydawnictwa książkowego, stąd w programie musiał być przedrostek „Star”), poprowadził także inny program muzyczny „Sa Re Ga Ma Pa”. Śpiewa w językach: hindi, urdu, angielskim, konkani, kannada, pendżabskim,Czytaj dalej…
Nie wiem, czy jest odpowiednia kategoria w „Księdze Rekordów Guinnessa”, ale gdyby była np. „Największa ilość wydanych płyt długogrających zatytułowanych tak samo” to z pewnością palmę pierwszeństwa dzierżyłby nieżyjący już niestety carioca (rdzenny mieszkaniec Rio de Janeiro) Sebastião Rodrigues Maia Nogueira, znany po prostu jako Tim Maia. Otóż ów gwiazdorCzytaj dalej…
Paragwaj kojarzy się z naszym kraju głównie z piłką nożną. Oczywiście nie współczesną, bo jeżeli chodzi o Amerykę Południową to dzisiejszy futbol paragwajski jest daleko w tyle nie tylko za Brazylią, Argentyną i Kolumbią, ale nawet Ekwadorem, Peru czy Wenezuelą. Znani dawni piłkarze paragwajscy to przede wszystkim dwa nazwiska: dysponującyCzytaj dalej…
Gdy kilkanaście dni temu pisałem w ramach cyklu „Muzyka world od A do Z” o Compayu Segundo, wokaliście kubańskim urodzonym w niewielkiej nadmorskiej wiosce Siboney, nawet nie przeczuwałem, że niedługo później świat pożegna artystkę, która zasłynęła ze śpiewania utworu o tytule „Siboney”. Xiomara Alfaro, bo o niej mowa, nie byłaCzytaj dalej…
Kilka dni temu w Lorient we Francji w wieku 65 lat zmarł Geoffrey Oryema, wokalista i gitarzysta. Był jednym z najbardziej znanych na świecie artystów z Ugandy, a dodatkowy rozgłos dała mu współpraca z Peterem Gabrielem i Brianem Eno. Oryema przyszedł na świat w położonym we wschodniej części kraju mieścieCzytaj dalej…
W zeszłym roku obchodziliśmy 110. rocznicę jego urodzin. Był najsłynniejszym obok Rubéna Gonzáleza i Ibrahima Ferrera członkiem formacji Buena Vista Social Club. Mistrz kubańskich stylów muzycznych: guajira, guaracha, trova, son i bolero. Naprawdę nazywał się Máximo Francisco Repilado Muñoz Telles, ale świat znał go jako Compay Segundo. Compay przyszedł naCzytaj dalej…
Muzyka z Serbii kojarzy się w naszym kraju głównie z działaniami redaktora Grzegorza Brzozowicza (Yugoton i Yugopolis) oraz z Goranem Bregoviciem (syn Serbki i Chorwata, mąż Bośniaczki, urodzony w Sarajewie). Powiem szczerze, że zarówno Yugoton/Yugopolis jak i Bregović z wszelkimi jego działaniami (z Kayah, Krzysztofem Krawczykiem czy nawet z SezenCzytaj dalej…
Było to około 2015 r., dokładnej daty nie pamiętam. W jednej z radiowych audycji Mamadou Dioufa i Sebastiana Korsaka pośród innych utworów usłyszałem piosenkę człowieka o dziwnym pseudonimie – Bil Aka Kora. Patrząc na same nazwisko ciężko było odgadnąć skąd mógł pochodzić ów człowiek. Bo jeśli to Anglosas to raczejCzytaj dalej…
Niewiele rzeczy w dorosłym życiu zaskoczyło mnie tak, jak wiadomość, że jednym z największych gwiazdorów muzyki rockandrollowej początku lat 60. w Polsce był Rom. W dodatku urodzony w Uzbekistanie, a wychowany w Mołdawii. Dowiedziałem się o tym mniej więcej 35 lat później, w czasach gdy typowy Rom, pogardliwie nazywany Cyganem,Czytaj dalej…
Choć ponad pół roku temu skończyła 55 lat to w ogóle po niej tego nie widać. Nie jest „wieszakiem”, ale i tak figury mogłaby jej pozazdrościć niejedna trzydziestolatka. Mimo że ona sama nigdy się publicznie nie rozebrała do naga, to właśnie w jej teledysku do utworu „Dandalunda” główna bohaterka wystąpiłaCzytaj dalej…
Niedługo minie 14 lat od śmierci najsłynniejszego jamajskiego producenta muzycznego, osoby dzięki której muzyka ska i reggae ewaluowała w dobrym kierunku. Naprawdę nazywał się Clement Seymour Dodd, ale świat znał go jako Sir Coxsone albo Coxsone Dodd. Ksywka „Coxsone” pochodziła od nazwiska Aleka Coxona, znanego w latach 40. XX w.Czytaj dalej…
Kilkanaście dni temu walkę z rakiem przegrała najbardziej znana na świecie wokalistka palestyńska, Rim Banna. Artystka zmarła w swoim rodzinnym Nazarecie w wieku 51 lat. Przegrała dziewięcioletnii bój z nowotworem piersi. Kiedy w 2014 r. dziennikarz egipskiej gazety „The Cairo Post” Mohamed Ali zapytał piosenkarkę o wyniki aktualnych badań lekarskichCzytaj dalej…
Imię Rahul należy do najczęściej występujących imion w Indiach. W dosłownym tłumaczeniu Rahul znaczy „poskramiacz wszystkich nieszczęść” (natomiast w języku arabskim Rahul oznacza wędrowca). Również i nazwisko Sharma, czyli coś na kształt naszego Szczęsnego, lub Szczęsnowicza, jest w czołówce indyjskich nazwisk. Tak więc zestawienie imienia Rahul z nazwiskiem Sharma zdarzaCzytaj dalej…
We wrześniu zeszłego roku obchodził 75. urodziny. Ciągle aktywny muzycznie, koncertujący i nagrywający płyty od 1961 r. Ewart Beckford, znany jako U-Roy, artysta reggae. Kiedy w 2013 r. podczas Ostróda Reggae Festival Marika zapytała go o to, jaki jest przepis na to żeby być świeżym i energetycznym przez 5 dekadCzytaj dalej…
W zeszłym roku obchodziła 40. urodziny i jednocześnie 25-lecie obecności na scenie (zaczynała jako piętnastolatka). W połowie tego roku zamierza zakończyć karierę. Nazywana jest „Królową japońskiej muzyki pop” i porównywana do Madonny lub Janet Jackson. Co ciekawe, Namie Amuro, bo o niej mowa, nie urodziła się w historycznych granicach Japonii,Czytaj dalej…
Na dniach pożegnaliśmy dwóch artystów z kręgów szeroko rozumianej muzyki world, którzy w swoich krajach cieszyli się sporą popularnością. Dzieliło ich niemal wszystko. Pochodzenie, rasa, kontynent na którym mieszkali, ekspresja wykonywanej muzyki. Twórczość obu znałem i ceniłem. Tym większy był mój smutek, gdy dowiedziałem się, że nie ma już ichCzytaj dalej…
Dosłownie kilka dni temu z ziemskim padołem rozstał się jeden z największych jazzmanów afrykańskich, Hugh Ramapolo Masakela, wybitny trębacz, mistrz gry na skrzydłówce i kornecie. Moje pierwsze zderzenie z tym wykonawcą nastąpiło jakieś 15 lat temu. Skacząc po stacjach radiowych natrafiłem w końcu na Radio Jazz, a w nim naCzytaj dalej…
Kiedy kilkanaście dni temu Polacy opłakiwali Irlandkę Dolores O’Riordan, która ze swoją grupą The Cranberries wylansowała zaledwie jeden przebój (do znudzenia grany przez polskie stacje radiowe kawałek „Zombie”), reszta świata, a na pewno jej francuskojęzyczna część, ciągle nie mogła uwierzyć w śmierć France Gall, wokalistki, która w czasie swojej 35-letniejCzytaj dalej…
Brazylia to kraj kontrastów. Z jednej strony kilkudziesięciu miliarderów, z 35-letnim współzałożycielem Facebooka, Eduardo Saverinem, na 5. miejscu krajowej listy bogaczy. Z drugiej miliony mieszkańców faweli. Naprzeciwko tasiemcowych telenoweli, gdzie człowiek nie uświadczy nawet fragmentu nagiego ciała, mamy uznane na całym świecie pokazy sztuki performance, w czasie których np. artyściCzytaj dalej…
Często jest tak, że cudze chwalimy, swego nie znamy. Był czas, że w Polsce zachwycano się, zresztą nie bezpodstawnie, talentem czeskiej Romki Věry Bíli, a tymczasem po naszej stronie granicy, na Spiszu, od lat żyje i tworzy niemniej zdolna wokalistka i poetka – Teresa Mirga. Mirga przyszła na świat wCzytaj dalej…
Jest rok 2004. Stacja BBC Radio 3 przyznaje kolejne nagrody w dziedzinie world music. 10 kategorii, w tym sześć najważniejszych: dla najlepszych wykonawców z Afryki, Azji, obu Ameryk, Europy, Bliskiego Wschodu oraz dla Newcomera (nowego artysty). Jeśli chodzi o Afrykę wygrywa senegalski duet raperów Daara J, w pokonanym polu zostawiającCzytaj dalej…
